بررسی بازتاب براندازی خاندان های ایرانی: صفاریان، فریغونیان، شاران غرجستان و خوارزمشاهیان در آثار شاعران و مورخان عهد غزنوی

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

مقاله 2، دوره 5، شماره 18، اسفند 1392، صفحه 31-70   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهره نورانی نیا¹؛ حسن اکبری بیرق²

¹دانش آموخته واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، گروه زبان و ادبیات فارسی

²دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه سمنان

چکیده

روی کار آمدن اولین حکومت ترک نژاد در ایران به دست محمود غزنوی تحقق یافت و مقدمه ظهور سایر حکومتهای ترک در ایران گردید.
محمود غزنوی در ادامه اهداف توسعه طلبانه اش ،تعدادی از خاندانهای محلی ایران را از جغرافیای تاریخی سیاسی ایران محو کرد؛ از جمله امارتهایی چون صفاریان ، شاران غرجستان، فریغونیان و خوارزمشاهیان که براندازی آنان در جهت اهداف توسعه طلبانه  سلطان غزنوی صورت گرفت.
سوال اساسی در اینجا این است که آیا می توان با تقابل دیدگاه شاعران و مورخان عهد غزنوی به گزارش متقنی در این باره دست یافت؟  در این پژوهش که به شیوه توصیفی وتحلیلی و در راستای مطالعات تاریخ محلی ایران، انجام شده است، تلاش گردیده تا  این رخدادها به مدد  اشعار شاعران، واکاوی شده و پس از تطبیق با دیدگاه  مورخان،به مقایسه بازتاب این وقایع نزد دو گروه بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

برافتادن خاندا نهای ایرانی؛ شعر و تاریخ قرن پنجم؛ محمود غزنوی؛ صفاریان؛ شاران غرجستان؛ فریغونیان؛ خوارزمشاهیان