معرفی،بررسی و تحلیل نسخه خطی«کشف اللغات و الاصطلاحات»اثری از عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

مقاله 2، دوره 7، شماره 26، اسفند 1394، صفحه 25-52   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

الهام آدره¹؛ میرجلال الدین کزازی²

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علوم و تحقیقات ساوه،ساوه،ایران

²استاد زبان و ادبیات فارسی،عضو هیئت علمی دانشکدۀادبیات و زبان‌های خارجه دانشگاه علامه طباطبایی تهران ،تهران،ایران.

چکیده

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه­های مهم زبان  پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.«کشف اللغات و الاصطلاحات » یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثر«عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی»از مشایخ صوفیه،کتاب خود را در قرن دهم هجری نوشته است.این کتاب در ششصد وهفتاد و سه باب و به زبانی علمی و ساده نوشته شده و در بر گیرنده‌ی اطلاعات فراوان در زمینه‌های مختلف است. این جستار ضمن اشاره­ای کوتاه به تاریخچه­ی فرهنگ‌نویسی،با ارائه­ی توضیحاتی چند درباره­ی سلوک و اندیشه­ی نویسنده به بررسی ساختار،سبک و ویژگی­های زبانی این اثر می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

کشف اللغات و الاصطلاحات؛ فرهنگ نویسی؛ اصطلاحات تصوف؛ سبک؛ نسخه خطی

مراجع

1. ابوالقاسمی،محسن و همکاران(1364)،قاموس،تهران،بنیاد قرآن.
2. تقوی،شهریار(1341)فرهنگ­نویسی در هند و پاکستان،تهران:اداره کل نگارش وزارت فرهنگ
3. خلف تبریزی،محمد‌بن‌حسین.(1362)برهان قاطع،تهران:ابن سینا
4. درایتی،مصطفی(1388)،فهرست‎واره دست نوشته­ های ایران(دنا)،تهران:انتشارات کتابخانه مجلس
5. دهخدا،علی­ اکبر(1373)،لغت­نامه،تهران:دانشگاه تهران
6. سجّادی،سید ضیاءالدین(1380)،مقدمه­ای بر مبانی عرفان و تصوف،تهران:سمت
7. صفا،ذبیح­ الله(1371)،تاریخ ادبیات در ایران،تهران:فردوس
8.  -----------(1373)مختصری در تاریخ تحول نظم و نثر فارسی،تهران:ققنوس
9. عبدالرحیم­ بن­ احمد سور بهاری هندی،کشف­ اللغات و الاصطلاحات(نسخه خطی)
10. مایل هروی،نجیب(1369)،نقد و تصحیح متون،مشهد:بنیاد پژوهش­ های آستان قدس رضوی
11. ----------------(بی­تا)،شرح حال و آثار میرحسینی­ غوری­ هروی،افغانستان
12. محمدی،کاظم(1380)،نجم­الدین کبری،تهران:طرح نو
13. مصطفی­ بن­ عبدالله­ بن­ ایکنجی(1387)،کشف­ الظنون­ عن­ اسامی­ الکتب و الفنون،به­ کوشش یوسف‌
14. بیگ‌باباپور،تهران:اسلامیه و جعفری­ تبریزی
15. معین،محمد(1356)فرهنگ فارسی،تهران:امیر کبیر