ضرورت نوسازی اقتدارگرا از نگاه "مرد آزاد"

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 4، دوره 10، شماره 39، شهریور 1394، صفحه 63-82   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

علی اکبر خدری زاده^{* 1}؛ فاطمه دانش شکیب²

¹استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری

²کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری

چکیده

یکی از خصایص اصلی ادبیات سیاسی- اقتصادی ایران در سال­های پس از کودتای 1299ش غلبه­ی گفتمان استبداد مٌنّور (نوسازی اقتدارگرا) در میان روشنفکران تجددخواه نسل سوم است. سرخوردگی از انقلاب مشروطه در میان برخی از کنشگران سیاسی، بحران­های متعدد سیاسی- اجتماعی به جا مانده از جنگ جهانی اول در ایران و نیز رواج اندیشه­ی دیکتاتور مصلح در برخی از کشورهای توسعه نیافته از جمله ترکیه را می­توان عوامل اصلی تغییر گفتمان سیاسی از مشروطه به استبداد مٌنّور دانست. در همین راستا ضرورت نوسازی و تشکیل دولت مقتدر در میان غالب نشریات آن دوره بازتاب گسترده­ای داشته است. "مرد آزاد" که به وسیله علی­اکبر داور در سال 1301ش انتشار یافت از نشریات طرفدار حکومت مقتدر بود که به نقش قدرت دولت مرکزی در نوسازی ساختار اقتصادی، اداری و فرهنگی باور عمیق داشت و اصلاحات را تنها از طریق اجبار ممکن می­دانست. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بازخوانی برخی از مقالات روزنامه "مرد آزاد" به معرفی و بررسی اندیشه­های این نشریه در خصوص ضرورت نوسازی اقتدارگرا در ایران پرداخته شود.
 

کلیدواژه‌ها

مرد آزاد؛ علی اکبر داور؛ اقتدارگرایی؛ نوسازی؛ پهلوی اول