فعالیتهای ماگمایی گرانیتوئیدهای نوع I در شرق-شمال شرق تفرش

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 1، دوره 4، شماره 12، مهر 1389، صفحه 1-14   

نویسندگان

شیوا انصاری¹؛ محمد هاشم امامی²؛ مجید قادری³؛ خسرو خسرو تهرانی⁴

¹دانشجوی دکترای گرایش پترولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

³استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس

⁴استاد گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

توده گرانیتوئیدی نویس با وسعت 70 ئکیلومتر مربع بخشی از نوار ارومیه -دختر می باشد.سنگهای نفوذی این توده به مجموعه ای پیچیده با ترکیب متنوع تعلق دارند که از نظر عمق جایگزینی مربوط به محیط های اپی زونال تا مزوزونال می باشند(16) و در طیفی از اسیدی ،حدواسط تا بازیک شامل تونالیت،گرانودیوریت،گرانیت،مونزونیت،دیوریت،گابرو قرار میگیرند.این توده در ردیف های گوناگون آتشفشانی-رسوبس ائوسن(4) شامل واحدهای E6,E5,E4,E3,E2 در منطقه شمال خاوری تفرش جایگزین شده و دگرگونی همبری در سنگهای ائوسن ایجاد نموده است.حضور انکلاوهای مافیک در بدنه اصلی توده نویس میتواند موید جایگزینی اولیه ماگمای بازیک-میانه در منطقه باشد.با توجه به بافت همسان دانه و درشت سنگهای بازیک -میانه می توان گفت در اعماق متوسط پوسته(مزوزونال)جایگزین شده  اند و در مراحل بعدب حجم نسبتا زیادی از ماگمای تونالیتی در منطقه تشکیل و جایگزین می گردد که تنوع بافتی دارند.بخشی از ماگمای تونالیتی نیز به ترازهای بالاتر رسیده و بافت های پورفیری نشان میدهند.سپس شواهد میلونیتی شدن،تحت تاثیر تنشهای تکتونیتی بر آنها تحمیل شده است.تاثیرات تنش به صورت ریزبلورهای خرد شده و خاموشی موجی بر روی کانی های اثر گذار بوده است.آخرین مرحله پلوتونیسم را توده های میکروگرانیتی تا گرانوفیری تمام روشت تشکیل میدهند که حجم محدودی نسبت به تونالیت ها داشته و کم ژرفاترین پلوتونیم منطقه نویس است.پدیده فراگیر دیگر تاثیرات حرارت و سیال ناشی از تزریقهای متوالی است که روی سنگهای مختلف تاثیرات حرارتی-سیالی (گرمابی) به صورت ایجاد پراژنر کانی های ثانوی بر حسب مورد شامل:اپیدوت،کلریت،کلیست،آلبیت،اسفن،اوپک در حد رخساره شیست سبز است و در واقع بیانگر فعال شدن سیستم های ژئوترمال طی فازهای مختلف و تاریخچه تشکیل توده پلی فاز نویس است.بر اساس بررسی های صحرایی،سنگ شناسی و ژئوشیمیایی،گرانیتوئیدهای منطقه از نوع Iمی باشند.این سنگها کالک آلکالن و متاآلومین هستند.

کلیدواژه‌ها

پتروگرافی؛ ژئوشیمی؛ انکلاو؛ تفرش