بهینه سازی موقعیت برداشت نمونه های تکمیلی در منطقه سپاهان شهر با استفاده از ترکیب مطالعات زمین آماری و روش تبرید شبیه سازی شده

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 7، دوره 4، شماره 12، مهر 1389، صفحه 73-80   

نویسندگان

سعید سلطانی محمدی¹؛ ملیحه عباس زاده²؛ اردشیر هزار خانی³

¹استادیار گروه مهندسی معدن دانشگاه کاشان

²دانشجوی دکترای مهندسی اکتشاف معدن دانشگاه صنعتی امیر کبیر

³استاد دانشکده مهندسی معدن،متالوژی و نفت دانشگاه صنعتی امیر کبیر

چکیده

بهینه سازی طرح نمونه برداری از موضوعات مهم و جذاب برای متخصصین زمین آمار و ژئوشیمیست هاست و تا به امروز روشهای متنوعی در زمینه بهینه سازی موقعیت برداشت نمونه ها (اولیه و تکمیلی)ارائه گردیده است.در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تبرید شبیه سازی شده،موقعیت برداشت نمونه های تکمیلی در مطالعات زیست محیطی منطقه سپاهان شهر بهینه گردد.در منطقه سپاهان شهر علاوه بر عامل مجاورت با محدوده معدنی ایرانکوه(عامل آلاینده) بادهایی که جهت غالب وزش آنها در طول سال ،از سمت این محدوده معدنی به سمت دشت سپاهان شهر می باشد،احتمال آلوده شدن منطقه را افزایش داده است.با استفاده از واریانس تخمین به عنوان معیار عدم قطعیت تخمین ،روشی برای بهینه سازی نقاط نمونه برداری تکمیلی بر اساس اطلاعات حاصل از برداشتهای اولیه ارائه شد.کمینه سازی واریانس تخمین به عنوان تابع هدف تعریف شد که تابعی غیر خطی استو از آنجا که تعداد بسیار زیاد ترکیبات ممکن،استفاده از روشهای جستجوی جامع را برای حل این مساله غیر ممکن ساخته است،از روش فراحسی تبرید شبیه سازی شده برای حل مساله استفاده شد.برداشت نمونه های تکمیلی پیشنهادی از این روش منجر به کاهش واریانس تخمین میانگین منطقه از 0.34 به 0.22 خواهد شد،که بیشترین کاهش عدم قطعیت تخمینی است که می تواند در نتیجه برداشت این تعداد نمونه ایجاد شود.استفاده از این روش می تواند نقش به سزایی در کاهش هزینه های نمونه بردای و هدفمند نمودن آنها داشته باشد.
 

کلیدواژه‌ها

زمین آمار؛ تبرید شبیه سازی شده؛ بهینه سازی؛ نمونه برداری زیست محیطی