بررسی ژئوشیمی عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی در کانسار سرب و روی گورت، منطقه کلاردشت )البرز مرکزی

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 5، دوره 6، شماره 19، تیر 1391، صفحه 53-65   

نویسندگان

جواد پسند معصومی¹؛ علیرضا گنجی²؛ محمدرضا انصاری³؛ محمد مدرس نیا⁴

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، عضو باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس

²دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان

³استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس

⁴مربی، گروه علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت

چکیده

کانی زایی سولفیدی فلزات پایه در شکل گالن و اسفالریت با مقادیر کمتری از پیریت، درون سازند مبارک و الیکا در منطقه مورد
مطالعه رخ داده است. از نظر شیمیایی تمام فازهای کانساری ترکیبی همگن دارند. کانه زایی از روند عمومی گسل ها در منطقه
پیروی کرده و بافت غالب در کانسنگ ها، بافت رگه ای و پر کننده فضای خالی می باشد. از لحاظ ژنتیکی، کانسار مورد مطالعه
اپیژنتیک است. براساس عوارض صحرایی، بررسی های کانی شناسی و مطالعات ژئوشیمیایی عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی
) ،(REEنتیجه می شود که، منشأ فلزات کانسار ساز در کانی سازی سولفیدی سرب و روی در منطقه کلاردشت، سنگ های کربناته
میزبان کانی سازی )پالئوزوئیک بالایی تا تریاس زیرین( در کانسار است و از لحاظ ارتباط ژننتیکی بین کانی سازی سرب و روی در
این کانسار با توده کوارتز مونزونیتی- مونزودیوریتی اکاپل )به سن ائوسن بالایی- پالئوسن زیرین( که در مجاورت کانسارهای سرب
و روی مورد مطالعه واقع شده است، توده نفوذی اکاپل نقش منبع حرارتی لازم جهت گرم نمودن سیالات کانسار ساز را ایفا میکند.
با توجه به آنومالی های منفی Euدر نمونه های کانسنگ و سنگ میزبان، به نظر میرسد منشأ سیالات گرمابی کانسارساز در منطقه
مورد مطالعه، آب های سطحی و پر اکسیژن جوی )متئوریک( بوده که در اثر مجاورت توده نفودی اکاپل گرم و پس از چرخش
درون واحدهای میزبان کربناته غنی از فلزات پایه، این عناصر را در خود حل و پس از انتقال درون درز و شکاف ها
و شکستگی های گسلی سنگ میزبان ته نشست داده است

کلیدواژه‌ها

کانی زایی سولفیدی؛ اپی ژنتیک؛ REEاکاپل؛ کانسار گورت