جبر و وهن شهرت عملی نزد فقهیان متقدم

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 3، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 28، شهریور 1395، صفحه 37-54   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

جبر و وهن شهرت عملی نزد فقهیان متقدم*
حسین بهرامی اقدم^[1]
 
چکیده
جبر و وهن سندی-دلالی شهرت عملی قدما در حال حاضر خود شهرت خاصی داشته و در سیر استنباط از اهمیت بی­بدیلی برخوردار است. با این وجود، نحوه برخورد خود قدما با این شهرت و اعتبار آن در نزد آنان در ارزیابی اعتبار آن نقش تعیین کننده­ای دارد. در تتبع و بازخوانی آثار آنان دیده شد جبر و وهن شهرت در نزد قائلان به حجیت خبر واحد از فقهای متقدم، محل اختلاف بوده برخی به­طور مطلق به نفی یا اثبات آن پرداخته، برخی دیگر قائل به‌تفصیل‌بوده و جبر و وهن در میان آنان عاری از شهرت است. شاخص­ دلیل قول به جبر و وهن _به صورت کلی یا به صورت جزئی_ البته با تحقق شروطی، حصول قوت ظن در جانب مشهور، حکایت شهرت از وجود یک امر قوی، مفاد آیه نبأ و مقبوله ابن حنظله است. بررسی این مستندات عدم تمامیت آن را ثابت کرده و ‌ضمیمه شدن عدم دلیل بر این تأثیر، جبر و وهن شهرت را موهون می­گرداند.
کلیدواژه ها: شهرت، جبر و وهن، جبر و وهن شهرت، شهرت عملی، شهرت قدما.
 



* تاریخ دریافت : 29/10/94 تاریخ پذیرش : 20/05/95


[1].  استاد حوزه علمیه. [e-mail]

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: شهرت؛ جبر و وهن؛ جبر و وهن شهرت؛ شهرت عملی؛ شهرت قدما

مراجع

 

References:فهرست منابع به زبان انگلیسی

1. Agha Zia addin Iraqi, 1417, Nahayato Al afkar, Islamic Publications Office, Qom, Third Edition.
2. Ibne Edris Helli, Mohammad ibne Mansur ibne Ahmad ibne Ahmad, 1410h.g, Alsarayer Alhavi letahrirelfatavi, Islamic publishing center, Qum
3. Ansari, Mortaz, Matarehol ibne Mohammad Amin. Frayedol Osul, Islamic pub. Co. Qum
4. Esfahani, Mohammad Hosein, 1404, Al Fosulel Gharavi fi Osulel Fiqhi, daeol ehyaye olume eslami, Qum, 1th pr.
5. Isfahani Najafi, Mohammad Taqi bin Abdul Rahim, 1429, Hedayatol Mostarshadin, Islamic Press, Qom.
6. Hakim, Seyed Mohsen,  1416, Mostamsakol orvat al Vosga, Institute of Darol Tafsir, Qom.
7. Khoyee, A. Mousavi, 1417, Misbah principle, al davari school, Qom, Fifth Edition.
8. Sobhani, J., 1408 , Kolliat elmeol Rejal, the center  of Qom in Seminary Management, Second Edition
9. Shahid‌Aval, Muhammad bin Makki, 1419, Zekri al shia fi ahkame el sharia , Al al-Bayt Institute, Qom,1th edit
10. Shahid‌Aval, Muhammad bin Makki, 1417, Al dorosel sharia fi fiqhe Imamia, office Islamic Publications, Qom, second edition.
11. Sani Shahid, Zinedine Ameli, 1408, fi science Al reayah fi elmel drayat, Maktabh Marashi Najafi, Qom, second edition.
12. Allameh Helli, Hasan ibne Yusof, 1380, Tahzibe al Vosul ela elmol Osul, Imam Ali pub. Co. London
13. Allameh Helli, 1425, Nahayatol vosul ela elmel Osul, Imam Sadiq co, Qum.
14. Allameh Helli, 1404, Mabadiol Osul ela elmol Osul, Elmiah print, Qum, 1th edit
15. Allameh Helli, 1412, Montahi al matlab fi tahgige al Mazhab, assembly of Bahoth al eslamia, Mashhad.
16. Helli, Hasan ibne Yusof, 1413, Mokhtalefol shia fi Ahkam, Press office of Qum, second edit.
17. Helli, Hasan ibne Yusof, 1414, Tazkeratol Fogaha, A`al Bayt pub. Co.
18. Fazel Abi, Hasan ibne abi Taleb, 1417, Kashfel romuze fi sharhe mokhtasar al nafea, Islamic Publication office, Qum.
19. Mohaggeg Helli, J, 1407, Al Moatabar fi sharhe mokhtasar, Seyed al shohada, Qum.
20. Mohaggeg Helli, J, 1423, Maarejo; Osul, Imam Ali co, London.
21. Nahafi, Mihammad Hasan, 1404, Javaherol Kalam…, darol ehyaye Arabi, 7th edit
22. Vahid Behbahani, Mohammad Bager bin Mihammad, 1415, Al favayed al Hayeriya, Islamic assembly of Thought, Qum, 1th pr.