جبران خسارت بدنی، از طریق نهاد دیه یا مقررات مسئولیت مدنی

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 6، دوره 5، شماره 20، دی 1393، صفحه 95-116   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

قادر احمدی^{* 1}؛ احمد مرادخانی²؛ علیرضا عسگری³؛ محمدمهدی احمدی⁴

¹رئیس دادگاه خانواده زنجان

²هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی قم

³هیأت علمی دانشگاه آزاد قم . معاون آموزش

⁴هیأت علمی دانشگاه آزاد قم و مدیر گروه

چکیده

از اصول مسلم فقهی و حقوقی جبران تمام خسارتهای وارده به اشخاص است و از آن جمله خسارت بدنی وارده به اشخاص است که می بایست جبران شود ولی در خصوص نحوه جبران خسارت بدنی اختلاف نظر وجود دارد برخی از حقوقدانان نحوه جبران خسارت بدنی را صرفاً از طریق مقررات مسئولیت مدنی می دانند و در طرف مقابل نیز فقهای امامیه و برخی حقوقدانان نحوه جبران خسارت بدنی را فقط از طریق نهاد دیه می پذیرند. قوانین مصوب بعد از انقلاب اسلامی نحوه جبران خسارت بدنی را صرفاً از طریق نهاد دیه می پذیرند با این حال در برخی موارد ضرر و زیان بدنی وارده به اشخاص به لحاظ افزایش هزینه های درمان، بدون تدارک و تلافی باقی می ماند که این امر موجب انتقاد برخی مصدومین از یک سو و به تبع آن گروهی از حقوقدانان به نحوه جبران خسارت بدنی و اکتفای صرف به نهاد دیه از سوی دیگر و در نهایت عدم پاسخگویی فقه به مشکل بوجود آمده، شده است. در حالی که طبق قواعد مسلم فقهی و حقوقی نباید هیچ ضرری بدون تدارک و بدون جبران باقی بماند. بنابراین باید با وضع قوانین جدید و متناسب با خواست و نیاز جامعه و سازگار با عرف مورد قبول شرع، هم به نهاد دیه عمل نمود و همچنین نباید اجازه داد هیچ خسارتی بدون تدارک باقی بماند.

کلیدواژه‌ها

جبران خسارت؛ خسارت بدنی؛ دیه؛ مسئولیت مدنی