بررسی استصحاب عدم در فقه و قانون

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 2، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 19، خرداد 1393، صفحه 27-40   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

برای بیان کاربرد استصحاب در موارد استنباطی در کتب فقهی و استفاده از آن به عنوان یک دلیل در شبهات موضوعیه در مرحله اول اصول‌عملیه و استصحاب را توضیح داده و سپس به‌بیان انواع تقسیمات استصحاب از قبیل استصحاب حکمی و موضوعی، استصحاب وجودی و عدمی پرداخته‌ایم و این اشکال را طرح کرده‌ایم که اگر استصحاب عدم در جایی جریان یابد که مورد استصحاب، امر عدمی باشد در این صورت واضح است که دیگر نوبت به اجرای اصل برائت نمی‌رسد این اشکال را این‌چنین جواب داده‌ایم که استصحاب عدم همیشه بعد از یک امر وجودی مطرح می‌گردد و در مواردی که از اول عدم بوده است و سپس در مورد آن شکی حاصل می‌گردد این از مصادیق اصل برائت است و ده مورد از کاربرد استصحاب و استصحاب عدم را بطور مفصل توضیح داده‌ایم.