طراحی الگوی توسعه روابط بین فرهنگی در عصر جهانی شدن

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 5، دوره 10، شماره 25، شهریور 1394، صفحه 95-125   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

اسماعیل کاوسی^{* 1}؛ داود ستوده یگانه²

¹دانشیار مدیریت و برنامه‌ریزی امور فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

²دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات اصفهان

چکیده

هدف اصلی در این مقاله شناسایی و ارایه الگوی توسعه روابط بین فرهنگی درعصر جهانی شدن در کشور می‌باشد.روش این تحقیق از نوع توصیفی – پیمایشی و ابزار گرد آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل دست‌اندرکار امور فرهنگی و روابط بین‌الملل در سازمان‌های مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزارت امور خارجه، سازمان صدا و سیما، شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرکز ملّی مطالعات جهانی شدن می‌باشند. به منظور بررسی نظرات جامعۀ آماری محدود و با هدف افزایش دقت نتایج از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است و تعداد نمونه برآورد شدۀ 120 نفر بود. یافته‌های تحقیق در بعد نظری فرهنگ را به عنوان مقوله‌ای هم وزن با سایر مؤلفه‌های قدرت هم چون سیاسی، اقتصادی، نظامی دانسته و حتی در برخی از تئوری‌ها آن را مهمترین عامل و مبنای همگرایی یا واگرایی ملت‌ها پنداشته است. نتایج بدست آمده از آزمون فریدمن نیز نشان داد که فرهنگ در مقایسه با 3 مؤلفه قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی در رتبه سوم اولویت قرار دارد. اما در بخش میدانی، اعضای جامعه آماری به رغم مهم انگاشتن نقش فرهنگ در سیاست خارجی، تأثیر فرهنگ را در این زمینه کمتر از قدرت سیاسی و اقتصادی دانسته‌اند. در نهایت با جمع بندی و تجزیه و تحلیل نتایج آماری بر آمده از تحقیق میدانی یک الگوی عملیاتی بومی بر مبنای عامل فرهنگ که حاوی راهکارهایی در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌الملل برای توسعه روابط بین فرهنگی می‌باشد، ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

توسعه؛ الگوی توسعه؛ روابط بین فرهنگی و جهانی شدن

مراجع

 

اخوان زنجانی، داریوش (1381). جهانی شدن وسیاست خارجی، تهران: دفترمطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ اول.

بیات، فرهاد (1389). مناسبات واسناد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، جلد اول: نهادها و مراکز فرهنگی، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، تهران.

پورحسن، ناصر (1379). فناوری ارتباطی، حاکمیت دولت‌ها و تبادل فرهنگ‌ها. فصلنامه مطالعات ملی، شماره 6، زمستان.

جهانبگلو، رامین (1384). ایران درجستجوی مدرنیته، تهران: نشرمرکز، چاپ اول.

رابرتسون،رونالد (1992). جهانی شدن تئوری‌های اجتماعی و فرهنگ، ترجمه کمال پولادی،تهران: نشرثالث، چاپ اول،1380

شولت، پیتر (1382). اقتصادسیاسی ارتباطات جهانی وامنیت انسانی، ترجمه مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ دوم.

شولت، آرت یان (1369). نگاهی موشکافانه بر پدیده جهانی شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران: انشارات یونسکو،چاپ اول.

شیرودی، مرتضی (1386). جهانی شدن و چهره زیبای زائوس، سایت آینده نگری ایران.

عیوضی، محمدرحیم (1379). تبادل فرهنگی؛ پیش‌نیازها و کارکرد‌ها. فصلنامه مطالعات ملی، شماره 6، زمستان.

فاضلی، نعمت الله، فاضلی، محمد (۱۳۷۶). فرهنگ و توسعه: رهیافت مردم شناختی به توسعه، یونسکو، تهران: مرکز پژوهش‌های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

کچوئیان، حسین (1386). نظریه‌های جهانی شدن پیامدهای چالش‌های فرهنگ ودین، تهران: نشرنی، چاپ اول.

کیلی، ری، مارفیلیت، فیل (1380). جهانی شدن وجهان سوم، ترجمه حسن نورانی بیدختی، مجیدعلی شیخ علیان، تهران: انتشارات وزارت امورخارجه، چاپ دوم.

گیدنز،آنتونی(1379). جهان رهاشده، ترجمه اصغرسعیدی ویوسف حاجی عبدالوهاب، تهران: علم وادب، چاپ اول.

گیدنز،آنتونی (1382). جامعه شناسی، ترجمه منوچهرصبوری، تهران: تولیددانش، چاپ سیزدهم.

Brown A. (2012). Cross-Cultural Interaction Theories in Classical Archaeology. Suffolk County Council Archaeological Service, Bury St. Edmunds, Suffolk, UK.

Chiper S. (2013). Teaching intercultural communication: ICT resources and best Practices, Procedia - Social and Behavioral Sciences 93 ( 2013 ) 1641 – 1645.

Debry, D. P. (2002). Analysis of emerging practices in globalizing instructional materials. Educational Technology Research and Development, 50(4), 73–82.

Gudykunst, W. B. (2002). Intercultural communication. In W. B. Gudykunst, & B. Mody (Eds.), Handbook of international and intercultural communication (pp. 179–182). Thousand Oaks, CA: Sage.

Kaygusuz C. (2012). Psychological counselling within the context of globalization and multiculturalism. Procedia - Social and Behavioral Sciences 47 ( 2012 ) 895 – 902.

Petrovski V. (2011). Multiculturalism, globalization and the implications on education. Procedia Social and Behavioral Sciences 15 (2011) 1366–1371.

Robertson,R. (1992)."Globalization", Sage Publisher,London.

Rozkwitalska, M., (2010). Bariery w zarządzaniu międzykulturowym. Perspektywa filii zagranicznych korporacji transnarodowych (publikacja przyjęta do druku). Warszawa: Oficyna (Wolters Kluwer Business).

Russell L. R., Kinuthia W. L., Lokey-Vega A., Tsang-Kosma W. and Madathany R. (2013). Identifying complex cultural interactions in the instructional design process: a case study of a cross-border, cross-sector training for innovation program. Education Tech Research Dev (2013) 61:707–732.

Tartaron T. F. (2012). Cross-Cultural Interaction in the Greek World: Culture Contact Issues and Theories. Department of Classical Studies, University of Pennsylvania, Philadelphia, PA, USA.