اندازه‌گیری و سهم ساقاب تولیدی درتک درختان بلندمازو و پلت درناحیه رویشی جنگل‌های هیرکانی

نیکخواه, سیوان; حسینی, سید محسن; درویشان, عبدالواحد خالدی; فتحی زاده, امید

همایش سردبیران نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

سامانه یکپارچه نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

تعداد نشریات	418
تعداد شماره‌ها	10,005
تعداد مقالات	83,624
تعداد مشاهده مقاله	78,435,503
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	55,456,122

اندازه‌گیری و سهم ساقاب تولیدی درتک درختان بلندمازو و پلت درناحیه رویشی جنگل‌های هیرکانی

اکوسیستم های طبیعی ایران

مقاله 2، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 19، شهریور 1394، صفحه 13-26 اصل مقاله (673.84 K)

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سیوان نیکخواه¹؛ سید محسن حسینی^* ²؛ عبدالواحد خالدی درویشان³؛ امید فتحی زاده⁴

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

²استاد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

³استادیار، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

⁴دانشجوی دکتری، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف برآورد میزان ساقاب تک درختان بلندمازو Quercus castaneifolia C.A.M)) و پلت (Acer velutinum Boiss) طی دوره قبل خزان و خزان در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس شهرستان نور مازندران انجام شد. ساقاب با استفاده از جمع‌آوری کننده‌های مارپیچی که در ارتفاع برابر سینه درختان نمونه ساقاب نصب شده بود جمع‌آوری و مقدار بارندگی کل نیز با استفاده از 5 جمع‌آوری‌کننده باران در نزدیک‌ترین فضای باز نسبت به درختان اندازه‌گیری شد. اندازه‌گیری بارندگی و ساق‌آب در 4 بارندگی دوره قبل خزان مجموع 114 میلی‌متر و 7 بارندگی‌ دوره خزان مجموع 119 میلی‌متر انجام شد. متوسط ساقاب درختان بلندمازو و پلت به‌ترتیب 62/0 و 7/5 درصد بارندگی کل دوره قبل خزان و 64/0 و 65/7 درصد بارندگی کل دوره خزان بدست آمد. نتایج نشان داد طی دوره مطالعه، بین ساقاب و مقدار بارندگی کل رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بر طبق نتایج پژوهش حاضر رابطه بین نسبت ساقاب به بارندگی کل گونه بلندمازو دوره خزان (85/0=²R) قوی‌تر از دوره قبل خزان (35/0=²R) بود حال آن‌که گونه پلت تقریباً در هر دو دوره قبل خزان (92/0=²R) و خزان (67/0=²R) رابطه نسبتاً قوی بین نسبت ساقاب به بارندگی مشاهده شد. به‌طور کلی بر طبق نتایج پژوهش حاضر گونه بلندمازو به‌دلیل داشتن پوست شیاردار و زبر ، سهم ساقاب از بارندگی به‌طور متوسط 9 برابر بیش‌تر از گونه پلت بود. این مطالعه نشان داد که پلت ساقاب بیشتری نسبت به بلندمازو تولید می‌کند و دلیل آن پوست صاف پلت و وجود ظرفیت نگهداری آب پوست کم پلت است.

کلیدواژه‌ها

بلندمازو؛ پلت؛ ساقاب؛ ضریب زبری پوست

اصل مقاله

اندازه‌گیری و سهم ساقاب تولیدی درتک درختان بلندمازو و پلت درناحیه رویشی جنگل‌های هیرکانی

سیوان نیک‌خواه¹، سید محسن حسینی²^*، امید فتحی‌زاده³و عبدالواحد خالدی درویشان⁴

چکیده

واژه‌های کلیدی: بلندمازو، پلت، ساقاب، ضریب زبری پوست

1- دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

2- استاد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

Email: hosseini@modares.ac.ir نویسنده مسئول*:

3- دانشجوی دکتری، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

4- استادیار، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

مقدمه

باران ربایی[1] توسط پوشش‌گیاهی فرآیند مهم هیدرولوژیکی است که بر میزان، عمق و توزیع مکانی آب ورودی قابل دسترس برای دیگر فرآیندها مثل تبخیر و تعرق اثر می‌گذارد (12). بررسی‌هایی که درمبحث هیدرولوژی جنگل با آب و هوایی معتدله صورت گرفته بیانگر این موضوع است که باران ربایی بخش مهمی از میزان تبخیر را به‌خود اختصاص داده است (8). تاثیر باران ربایی بر چرخه هیدرولوژی و بیلان آبی همچنین تاج بارش و ساقاب بر چرخه مواد غذایی دراکوسیستم‌های جنگلی قابل توجه است (25 ،3).

بخش مهمی ازمیزان تبخیر طی فصول گرم در اکوسیستم‌های جنگلی به دلیل باران ربایی می‌باشد (23، 16). علاوه بر اهمیت باران ربایی در افزایش تبخیر، تاج‌پوشش جنگل در چگونگی توزیع مکانی بارندگی نقش مهمی دارد (17). تا جایی‌که توزیع بارندگی تاج پوشش تک درختان می‌تواند برروی میکرو‌کلیمای زیر پوشش تاجی ازطریق تغییر وزن مخصوص ظاهری، رطوبت ودمای خاک، نور قابل دسترس برای فتوسنتز، تبخیر و تعرق گونه‌های علفی، عناصرخاک و فرآیندهای خاک‌سازی، تاثیر بگذارد (14).

بارندگی از مهم‌ترین عواملی است که در بررسی چرخه آب در هر اکوسیستم جنگلی باید مد نظر قرار گیرد (11). هنگامی که بارندگی در اکوسیستم‌های جنگلی اتفاق می‌افتد قطرات باران با برخورد به تاج‌پوشش درختان به سه جزء تاج‌بارش[2] ساقا‌ب[3] و باران ربایی تقسیم می‌شود که به این تقسیم‌بندی توزیع مجدد باران گفته می‌شود (1). هنگامی که بارندگی که در جنگل اتفاق می‌افتد، پس از آن که بخشی از آب باران تاج درخت را به‌طور کامل مرطوب کرد (ظرفیت نگهداری آب تاج کامل و اشباع شدن تاج)، آب باران تحت تأثیر نیروی جاذبة زمین به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به کف جنگل می‌رسد به این قسمت تاج‌بارش گفته ‌می‌شود (1). ‌آن قسمت از بارندگی که توسط شاخه‌ها دریافت از طریق تنه‌ درختان شده و به کف جنگل هدایت می‌شود ساقاب نامیده می‌شود (13، 2، 1). به مقدار یا سهمی از بارندگی که توسط تاج‌پوشش نگه‌داری شده و در اثر تبخیر دوباره به اتمسفر بر می‌گردد و به کف جنگل نمی‌رسد باران ربایی می‌گویند (6).

محاسبه مقدار باران ربایی به‌طور غیرمستقیم از تفاوت میان بارندگی کل و بارندگی خالص (مجموع تاج‌بارش و ساقاب) به‌دست می‌آید (13، 7، 16، 1). میزان ساقاب تولیدی تابعی از نوع گونه، زاویه شاخه‌ها، شکل برگ، وجود گپ، اندازه تاج درخت، ظرفیت نگه‌داری آب پوست درخت و شرایط آب و هوای و شرایط فصلی است (22). خصوصیات بیوفیزیکی پوست درخت می‌تواند میزان ساقاب را تحت تأثیر قرار دهد چرا که میزان ظرفیت نگهداری آب در سطح پوست گونه‌های مختلف با هم تفاوت زیادی دارد (5).

ساقاب علاوه بر اهمیتی که از نظر میزان آب رسیده به کف جنگل دارد، به دلیل وجود مواد محلول بر رطوبت خاک، شیمی خاک و آشکوب‌بندی کف جنگل‌ اثر می‌گذارد. ساقاب همچنین از نظر فرآیندهای هیدرولوژی، بیولوژی و ژئواکولوژی نیز دارای اهمیت زیادی است (20). از نظر جنگل‌شناسی ساقاب با توجه به نفوذ آب در خاک می‌تواند در استقرار و زادآوری طبیعی گونه‌های درختی و درختچه‌ای کمک کند. این موضوع به‌ ویژه در مناطق دارای فصل خشک در دورة رویش از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد (1). بنابراین با توجه به مطالعات انجام شده می‌توان بیان نمود آگاهی از میزان و سهم ساق‌آب گونه‌های مختلف از بارندگی جهت مدیریت منابع آبی حوزه‌های آبخیز لازم به‌نظر می‌رسد. لذا، تحقیق حاضر به منظور بررسی میزان ساق‌آب در دوره قبل خزان و خزان در گونه‌های بلندمازو و پلت در محوطه دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس در شهرستان نور مازندران انجام گردید.

موادوروش‌ها

مطالعه حاضر در محدوده دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس در شهرستان نور با طول جغرافیایی 50 درجه و 51 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 36 درجه و 34 دقیقه شمالی و ارتفاع متوسط 18متر پایین‌تر از سطح دریا انجام شد. این منطقه به‌عنوان بخشی از مناطق جلگه‌ای باقیمانده از جنگل‌های شمال می‌باشد که در آن هیچ‌گونه عوارض طبیعی از قبیل تپه و دره و یا پستی بلندی وجود نداشته و شیب عمومی آن کمتر از 3 درصد و سطح آن کاملاً هموار است (شکل 1).

روش‌کار

اندازه‌گیری‌ها بر روی دو تک درخت از گونه‌های بلندمازو با ارتفاع 24 متر و قطر برابر سینه 38 سانتی‌متر و پلت با ارتفاع 16 مترآن قطر برابر سینه درخت 5/30 متر انجام گرفت. بلندمازو در ارتفاعات فوقانی و از جنگل‌های گلیداغ وگلستان وگردنه چناران تا آستارا کشیده و در ارتفاعات مینودشت تا 2100 متر از سطح دریا بالا می‌رود. پلت در اکثر جلگه‌های ساحلی کشور و تا ارتفاع 2000 متری از سطح دریا انتشار دارد و نمونه‌های جلگه‌ای آن در سواحل آستارا و حد فوقانی آن در ارتفاعات نور دیده شده است (24).

شکل 1- موقعیت منطقه مورد مطالعه واقع در دانشکده منابع طبیعی نور

برای تعیین وضعیت اقلیمی منطقه مورد مطالعه از اطلاعات هواشناسی ایستگاه سینوپتیک نوشهر (واقع در50 کیلومتری غرب منطقه مورد

مطالعه) در دوره آماری 1356 تا 1393 استفاده شد (شکل 2).

شکل 2- منحنی آمبروترمیک منطقه بر اساس آمار 38 ساله از ساله (1356-1393) ایستگاه سینوپتیک نوشهر

بر این اساس متوسط دما و بارندگی سالیانه منطقه به ترتیب 9/16 درجه سانتی‌گراد و 1089 میلی‌متر برآورد شد. مقدار بارندگی با استفاده از 5 عدد ظرف جمع‌آوری‌کننده استوانه‌ای شکل (باران‌سنج) با قطر دهانه ورودی 10 سانتی‌متر با پراکنش یکنواخت در یک فضای باز در نزدیکی رویشگاه مورد مطالعه اندازه‌گیری شد. سپس میانگین عمق بارش در 5 باران‌سنج محاسبه گردید. از نظر روش اندازه‌گیری ساقاب می‌توان گفت به‌طور کلی هیچ پروتکل خاصی برای تعداد و نوع جمع‌آوری‌کننده‌های وجود ندارد (15، 20). در بیشتر پژوهش‌های انجام شده ساق‌آب توسط لوله‌های پلاستیکی ناودانی شکل که بر روی تنه درخت به‌صورت مارپیچ متصل می‌شوند جمع‌آوری و سپس اندازه‌گیری شده است (11). برای جمع‌آوری ساقاب در مطالعه حاضر از ناودان‌های پلاستیکی به شکل مارپیچ بر روی تنه درختان در ارتفاع برابر سینه نصب شد که ساقاب را از سطح تنه درخت جمع نموده و به مخزن جمع‌آوری‌کننده ساق‌آب انتقال دادند (4) (شکل3). نکته مهم در نصب جمع‌آوری‌کننده ساقاب به‌صورت مارپیچ بر روی تنه درخت این است که می‌بایست مارپیچ مربوطه حداقل یک دور کامل و ترجیحا حداقل 5/1 دور در محیط تنه نصب شود تا جمع‌آوری ساق‌آب در سطح تنه به صورت کامل صورت پذیرد (15)

برای محاسبه عمق معادله ساقاب تولیدی، حجم آب جمع‌آوری شده داخل مخزن ساقاب بر سطح تاج درخت تقسیم شد (23، 2). برای اندازه‌گیری سطح تاج ابتدا شعاع تاج در چهار جهت اصلی درخت توسط متر نواری اندازه‌گیری و سپس سطح تاج درخت بر اساس رابطه مساحت دایره محاسبه شد (21، 1). ضریب زبری پوست نیز با استفاده از رابطه 1 برای گونه بلندمازو و پلت محاسبه گردید (15، 20).

رابطه 1

B_r = (N/DBH) ×D_f

که در این رابطه B_r: ضریب زبری پوست، N: تعداد شیارها، DBH قطر برابر سینه، :D_fعمق متوسط شیارها

برای محاسبه ضریب زبری پوست در ارتفاع برابر سینه درختان، تعداد شیارها ابتدا شمارش شد و با استفاده از کولیس عمق هر کدام از شیارها نیز اندازه‌گیری گردید.


ب	الف

شکل 3- جمع‌آوری کننده ساقاب الف) بلندمازو ب) پلت

نتایج

در این مطالعه که عملیات میدانی آن در مدت 5 ماه طی دوره قبل خزان و خزان 1 آبان الی 15 بهمن (1393) انجام شد، از مجموع 4 بارندگی دوره قبل خزان 114 میلی‌متر و مجموع 7 بارندگی دوره خزان 119 میلی‌متر بارندگی در فضای باز اندازه‌گیری شد. متوسط سهم عمق معادل ساق‌آب تولید شده برای دوره قبل خزان بلندمازو 62/0 و پلت 7/5 درصد و برای دوره خزان بلندمازو 64/0 و پلت 65/7 درصد از بارندگی بدست آمد. متوسط ضریب زبری پوست با توجه به متوسط عمق شیارها و تعداد شیارها، برای بلندمازو 23/0 و برای پلت 026/0 به‌دست آمد.

بر اساس نتایج بدست‌ آمده بین بارندگی کل و ساق‌آب در دو دوره قبل خزان (86/0=²R) و خزان (97/0=²R) همبستگی قوی و مثبت مشاهده شد (شکل 4).

شکل 4- نمودارساقاب به بارندگی کل دردوره قبل خزان و خزان بلندمازو

همچنین رابطه بین نسبت ساقاب به بارندگی در گونه بلندمازو دردوره خزان (85/0=²R) قوی‌تر از دوره قبل خزان (35/0=²R) بود (شکل 5).

شکل 5- نمودار ساقاب به بارندگی کل به بارندگی کل بلندمازو

در گونه پلت نیز مشاهده شد که بین ساقاب به بارندگی کل در هر دو دوره قبل خزان (97/0=²R) و خزان (98/0=²R) رابطه قوی و مثبتی وجود دارد (شکل 6).

شکل6- نمودارساقاب به بارندگی کل دردوره قبل خزان و خزان پلت

در گونه پلت تقریباً در هر دو دوره قبل خزان (92/0=²R) و خزان (67/0=²R) رابطه نسبتاً قوی بین نسبت ساقاب به بارندگی مشاهده شد (شکل 7)

شکل7- نمودار ساقاب به بارندگی کل به بارندگی کل دردوره قبل خزان و خزان

بحث و نتیجه‌گیری

اندازه‌گیری بارندگی و ساق‌آب در 4 بارندگی دوره برگ‌داری با مقدار مجموع 114 میلی‌متر و 7 بارندگی‌ دوره بی‌برگی با مقدار مجموع 119 میلی‌متر انجام شد. متوسط سهم ساق‌آب برای تک درختان بلندمازو و پلت به‌ترتیب 62/0 و 7/5 درصد از کل بارندگی در دوره برگ‌داری و 64/0 و 65/7 درصد از کل بارندگی برای دوره بی‌برگی بدست آمد.

وجود اختلاف در میزان ساق‌آب این گونه‌‌ها با سایر مطالعات می‌تواند ناشی از پارامترهای اقلیمی و ویژگی‌های بارندگی مانند مقدار بارندگی، زمان وقوع بارش، شدت بارندگی، اختلاف در شرایط آب وهوایی مانند سرعت و جهت باد، درجه حرارت هوا، مقدار رطوبت نسبی، و پارامترهای پوشش گیاهی مانند اختلاف در ویژگی‌های مربوط به پوشش‌گیاهی مانند سن درخت، تراکم درختان، ترکیب گونه‌ها و مورفولوژی تاج درخت عنوان کرد (26، 1).

مقدار ساقاب به نوع گونه، زاویه شاخه‌ها، اندازه تاج، ظرفیت نگهداری آب پوست، شرایط اقلیمی و شرایط فصلی بستگی دارد (15، 22). وجود موانع عبور جریان آب در سطح تنه و ساقه بر میزان ساقاب تولیدی اثر می‌گذارد و باعث کاهش آن خواهد شد (5). وجود شکاف در تاج (روشنه) بر میزان ساق‌آب تولیدی اثر مثبت گذاشته به‌طوری که برخورد قطرات به تنه بیشتر خواهد شد (5). ظرفیت نگه‌داری آب در درختان با پوست صاف کمتر و لذا ساقاب آن‌ها بیشتر است (25، 22). اختلاف میزان ساقاب تولیدی در گونه بلندمازو و پلت در مطالعه حاضر با سایر گونه‌ها و در سایر پژوهش‌ها به عوامل متعددی بستگی دارد. همان‌طور که گفته شد زبری پوست از عواملی است که بر میزان ساقاب تاثیر می‌گذارد (5). هر چه پوست درخت ضخیم‌تر و زبرتر باشد میزان جذب آب بیشتر و میزان ساقاب تولیدی کمتر و هر چه پوست صاف‌تر جذب آب کمتر و ساقاب تولیدی بیشتر خواهد بود (21).

جدول8- مرروری بر میزان سهم ساقاب اندازه‌گیری شده از بارندگی کل در مطالعات

نویسنده	درصد ساقاب	نوع گونه	مکان تحقیق
Giacomin و Trucchi (1992)	6/13	Fagus sylvatica	ایتالیا
Granier و همکاران (2000)	5	Fagus sylvatica	فرانسه
احمدی و همکاران (1388)	6/1	Fagus orientalis	ایران
حسینی قلعه‌بهمنی و همکاران (1389)	6/2	Fagus orientalis	ایران
حسینی قلعه‌بهمنی و همکاران (1389)	2/0	Quercus castaneifoli	ایران

بلندمازو به دلیل وجود پوست زبر و شیاردار دارای ضریب زبری بالا و برابر 23/0 درصد و پوست درخت پلت صاف و بدون شیار و ضریب زبری آن پایین بوده و برابر 026/0 است و لذا 9 برابر کمتر از گونه بلندمازو برآورد شد. بنابراین بخشی از اختلاف در میزان ساق‌آب تولیدی در این دو گونه را می‌توان ناشی از مورفولوژی پوست و صاف بودن پوست پلت نسبت به بلندمازو دانست. از دیگر دلایل اختلاف ساقاب بین بلندمازو و پلت می‌توان به مدل آرشیتکتوری که در نحوه هدایت آب باران به داخل تاج و تنه درخت و بعد آن تولید ساقاب اشاره کرد (15). همچنین نتایج نشان داد که بین میزان بارندگی و درصد ساقاب همبستگی بالایی در هر دو دوره و در هر دو گونه وجود داشت بدین ترتیب که با بیشتر شدن مقدار بارندگی مقدار ساقاب تولیدی نیز بیشتر می‌شود مطابقت دارد (18،1، 16).

برآورد میزان ساقاب تک درختان جهت انتخاب گونه‌های مناسب در امر جنگل‌کاری و مدیریت منابع آبی بسیار حائز اهمیت بوده و باید به آن توجه زیادی شود. پیشنهاد می‌شود در بررسی‌های دیگر بر روی عناصر ساق‌‌آب در این گونه‌ها و بر روی سایر پارامترهای تاثیر گذار علاوه بر ضریب زبری مانند زاویه شاخه‌ها، شکل برگ‌و دیگر پارامتر‌های اثرگذار مطالعه صورت گیرد.

References

1) Ahmadi, M.T., P. Attarod, M.R. MarviMohadjer, R. Rahmani, & J. Fathi, 2009. Partitioning rainfall into throughfall, stemflow, and interception loss in an oriental beech (Fagusorientalis Lipsky) forest during growing season. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 33:557-568.

2) Brauman, K.A., D.L. Freyberg, & G.C. Daily, 2010. Forest structure influences on rainfall partitioning and cloud interception: A comparison of nativeforest sites in Kona, Hawaii. Journal of Agricultural and Forest Meteorology 150(2): 265-275.

3) Bryant, M.L., S. Bhat, & J.M. Jacobs, 2005. Measurements and modeling of throughfall variability for five forest communities in the southeastern US. Journal of Hydrology 312(1): 95-108.

4) Carlyle-Moses, D.E., J.S. Flores-Laureano, & A.G. Price, 2004. Throughfall and throughfall spatial variability in Mediterranean oak forest communities of northeastern Mexico. Journal of Hydrology 297: 124 – 135.

5) Crockford, R.H., & D.P. Richardson, 2000. Partitioning of rainfall into throughfall, stemflow and interception effect of forest type, ground cover and climate. Hydrological Processes 14: 2903-2920.

6) Deguchi, A., S. Hattori, & H. Park, 2006. The influence of seasonal changes in canopy structure on interception loss: application of the revised Gash model, Journal of Hydrology 319(1): 80-102.

7) Fleischbein, K., W. Wilcke, R. Goller, J. Boy, C. Valarezo, W. Zech, & K. Knoblich, 2005. Rainfall interception in lower mountain forest in Ecuador.effects of canopyproperties, Journal of Hydrological Processes 19(17): 1355-1371.

8) Gash, J.H.C, & A.J. Morton, 1978. An application of the Rutter model to the estimation of the Interception loss from Thetford Forest. Journal of hydrology 38: 49-‌58.

9) Ghorbani, S, & R. Rahmani, 2008. Estimating of interception loss, stemflow and throughfall in a natural stand of oriental Beech (Shastkalateh forest).Iranian journal of Rangelands and forests Plant Breeding and Genetic Research 16(4): 638-648.

10) Giacomin, A, & P. Trucchi, 1992. Rainfall interception in a beech coppice (Acquerino, Italy). Journal of Hydrology 137: 141–147.

11) Gomez, J.A., J.V. Giraldez, & E. Fereres, 2001. Rainfall interception by olive trees in relation to leaf area, Journal of Agricultural Water Management 49(1): 65-76.

12) Granier, A., P. Biron, & D. Lemoine, 2000. Water balance, transpiration and canopy conductance in two beech stands. Agricultural and Forest Meteorology 100: 291–308.

13) Hanchi, A, & M. Rapp, 1997. Stemflow determination in forest stands, Journal of Forest Ecology and Management 97(3): 231-235.

14) Haworth, K, & G.R. Mcpherson, 1995. Effects of Quercus emoryi trees on precipitation distribution and microclimate in a semi-arid savanna, Journal of Arid environment 31(2): 153-170.

15) Hossein Ghaleh Bahmani, S. M., P. Attarod, H. Bagheri, V. Bayramzadeh, H.S. Mariv, & M.J. Babaei, 2011. Stemflow generations in a pure oak forest stand within the growing season. Research Journal of Forest Science and Engineering 1(1): 25-33.

16) Herbst, M., J.M. Roberts, P.T. Rosier, & D.J. Gowing, 2006. Measuring and modeling the rainfall interception loss by hedgerows in southern England, Journal of Agricultural and Forest Meteorology 141(2): 244-256.

17) Keim, R.F., A.E. Skaugset, & M. Weiler, 2005.Temporal persistence of spatial patterns in through fall, Journal of Hydrology 314(1): 263–274.

18) Kuraji, K., T. Yuri, T. Nobuaki, & K. Isamu, 2001. Generation of stemflow and chemistry in a mature Japanese cypress forest, Journal of Hydrological Processes 15: 1967-1978.

19) Levia, D.F, 2004. Differential winter stemflow generation under contrasting storm conditions in a southern New England broad-leaved deciduous forest. Hydrological Processes18: 1105-1112.

20) Levia, D.F, & E.F. Ethan, 2003. A review and evaluation of stemflow literature in the hydrologic and biogeochemical cycles of forested and agricultural ecosystems. Journal of Hydrology 274: 1-29.

21) Levia, D.F, & S.R. Herwitz, 2005. Interspecific variation of bark water storage capacity of three deciduous tree species in relation to stemflow yield and solute flux to forest soils, Catena 64: 117–137.

22) Levia, D.F., J.T. Vanstan, S.M. Mage, & P.W. Kelley-Hauske, 2010. Temporal variability of stemflowvolum in a beechyellow poplar forest in relation to tree species and size, Journal of Hydrology 380: 112 –120.

23) Pypker, T.G., B.J. Bond, T.E. Link, D. Marks, & M.H. Unsworth, 2005. The importance of canopy structure in controlling the interception loss of rainfall: Examples from a young and old-growth Douglas-fir forest, Journal of Agricultural and Forest Meteorology 130(1): 113-129.

24) Sabeti, H, 2008. Trees and shrubs in Iran. Yazd university, 886p

25) Shachnovich, Y., P. Berniler, & P. Bar, 2008. Rainfall interception and spatial distribution of troughfall in a pine forest planted in an arid zone, Journal of Hydrology 349: 168– 177.

26) Sraj, M., M. Brilly, & M. Mikos, 2008. Rainfall interception by two deciduous Mediterranean forests of contrasting stature in Slovenia, Journal of Agricultural and Forest Meteorology 148(1): 121-134.

27) Staelens, J., A.D. Schrijver, K. Verheyen1, & N. Verhoest, 2008. Rainfall partitioning into throughfall, stemflow, and interception within a single beech (Fagus sylvatica L.) canopy: influence of foliation, rain event characteristics, and meteorology, Journal of Hydrological Processes 22: 33-45.

1 Interception loss

2 Throughfall

3 Stemflow

مراجع