تاثیر تلف عین مرهونه بر حقوق مرتهن

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 7، دوره 5، شماره 20، دی 1393، صفحه 117-138   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابراهیم دلشاد معارف^{* 1}؛ مریم نادری قمی²

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد قم

²محقق

چکیده

چکیده:
عقد رهن از عقود تبعی وتوثیقی است به این معنا که جهت توثیق و تضمین طلبِ طلبکار ، مالی از اموال بدهکار به عنوان رهینه ، متَعَلق حق مرتهن قرار می گیرد و طلبکار را در استیفای حق خویش از آن مال بر سایر طلبکاران مقدم می سازد . نظر به اینکه ممکن است مال مرهون تا قبل از سررسید تلف و یا اتلاف گردد این سوال مطرح می شود که تلف یا اتلاف مال مرهون چه تاثیری بر حق مرتهن دارد . در این نوشتار برای یافتن پاسخ این پرسش اصلی، قانو ن مدنی و قانون ثبت و آیین نامۀ اجرای اسناد رسمی و سایر مقررات مرتبط مورد بررسی قرار گرفته و النهایه این نتایج حاصل گردیده است که با توجه به تبعی بودن عقد رهن ، تلف مال مرهون اعم از تلف واقعی و حکمی ، جز در یک مورد استثنایی در مادۀ 107 قانون دریایی ایران ،مُسقطِ اصلِ طلب مرتهن نیست و فقط حق الرهانه مرتهن از بین می رود و طلبکار می تواند بر مبنای اسناد ذمه از محل سایر اموال بدهکار ، طلب خود را استیفا نماید . در فرض اتلاف با توجه به مادۀ 791 ق.م ، بدل مال مرهون ِ تلف شده جایگزین مال مرهون تلف شده می گردد و بدون آن که نیاز به انشاء مجدد برای عقد رهن باشد ، بدلی که متلف تادیه می نامید خودبخود و به حکم قانون ،رهن خواهد بود.
واژگان کلیدی: تلف، اتلاف، مرتهن، عین مرهونه ،سند رهنی، سند ذمه
 

کلیدواژه‌ها

تلف؛ اتلاف؛ مرتهن؛ عین مرهونه؛ سند ذمه