تعیین میزان سرب و کادمیم در گوشت چهار گونه از کپور ماهیان رودخانه بهشت آباد استان چهار محال و بختیاری و بررسی رابطه آن با سن و گونه ماهی

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 6، دوره 4، شماره 4، اسفند 1388، صفحه 81-86   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

مهدی رئیسی^{* 1}؛ مهسا انصاری²؛ ابراهیم رحیمی¹

¹دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی

²باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

چکیده

تعداد 90 نمونه از گوشت ماهیان صید شده از رودخانه بهشت آباد شامل کپور معمولی(Cyprinus carpio) 29 عدد، کاراس(Carassius auratus gibelio) 15 عدد، کولی (Alburnus alburnus) 27 عدد و سیاه ماهی آکولاتا (Capoeta aculeata) 19 عدد جمع‌آوری و پس از هضم نمونه‌ها به روش مرطوب، میزان فلزات سنگین سرب و کادمیم با استفاده از دستگاه اسپکترومتری جذب اتمی کوره اندازه­گیری شد. صید ماهیان با استفاده از تور پرتابی در طی چهار فصل تابستان، پائیز و زمستان 1386 و بهار 1387صورت پذیرفت. نتایج بررسی نشان داد غلظت سرب و کادمیم در نمونه های کپور معمولی 6/181و 03/91، در ماهی کاراس07/191و 13/88، کولی 7/145و 85/70و سیاه ماهی آکولاتا 92/117و 68/60 میکروگرم در کیلوگرم است. میانگین کلی غلظت سرب و کادمیم در گوشت ماهیان مورد آزمون به ترتیب 02/159و 09/78 میکروگرم در کیلوگرم بود ضمن اینکه میانگین غلظت کادمیم در نمونه­های بررسی شده بیش از حداکثر مجاز اتحادیه اروپا بود. باقیمانده سرب و کادمیم به ترتیب در 10درصد و 5/57 درصد از نمونه­ها بیشتر از حداکثر میزان قابل قبول اتحادیه اروپا (50 میکروگرم در کیلوگرم) بود. بررسی آماری نشان داد اختلاف آماری معنی‌داری بین سطوح کادمیم و سرب در گوشت ماهیان مورد مطالعه با گونه ماهی وجود دارد (05/0P<). میزان غلظت بالای فلزات مذکور مخصوصا کادمیم در گوشت ماهیان رودخانه بهشت آباد را می توان به استفاده بی­رویه از کودهای مورد مصرف در کشاورزی که در بسیاری موارد حاوی فلزات سنگین هستند و ورود پسآب آن به رودخانه نسبت داد.

کلیدواژه‌ها

سرب؛ کادمیم؛ ماهی؛ اسپکترومتری جذب اتمی؛ رودخانه بهشت آباد