شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل با رویکرد فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) (مورد مطالعه: شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران)

مدیریت کسب و کار

مقاله 2، دوره 6، شماره 24، دی 1393، صفحه 21-48   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

جلال حقیقت منفرد^{* 1}؛ فاطمه کریمی²

¹استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²کارشناس ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

     هدف اصلی این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد «مدیریت زنجیره تأمین سبز» در صنعت فراساحل و متعاقباً شناسایی زیر‌شاخص‌های ابعاد عملیاتی پژوهش جزو اهداف فرعی شناسایی شده است. جهت تحقق اهداف و پاسخ به سؤال‌های پژوهش، این پژوهش در سه فاز انجام شده است. در فاز اول با مطالعه متون علمی و کسب نظر خبرگان صنعت فراساحل (ساخت دریای آزاده دریایی و عملیات پوشش لوله و لوله‌گذاری)، شاخص‌های مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز بر اساس چهار بُعد مشارکت سازمان، مدیریت چرخه عمر محصولات، بازیافت محصولات و مدیریت تأمین‌کنندگان (25 گویه) شناسایی و مبنای تهیه پرسشنامه اول قرار گرفت. پس از جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین میانگین جامعه و میزان اهمیت ابعاد و شاخص‌ها، 4 بُعد و 12 شاخص از میان 25 شاخص انتخاب شد. در فاز دوم بر اساس تکنیک دیمتل ضمن تعیین تأثیر ابعاد و شاخص‌ها، شبکه علّی و معلولی حاکم بر عوامل شناسایی و جانمایی شبکه ترسیم شد. درنهایت در فاز سوم نتایج بر اساس تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای با هدف تعیین میزان ارجحیت هر بُعد و شاخص نسبت به بُعد یا شاخص دیگر و ارجحیت این معیارها نسبت به هدف، وزن ابعاد و شاخص‌ها تعیین و اولویت‌بندی شد. نتایج نشان‌دهندده آن است که ابعاد مدیریت تأمین‌کنندگان و مشارکت سازمانی و شاخص‌های مشارکت کارکنان و ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان به‌ترتیب بیشترین وزن و بالاترین اهمیت را در این صنعت دارند. این پژوهش برای نخستین بار در راستای شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل انجام شده است.

کلیدواژه‌ها

مدل فرآیند تحلیل شبکه ای؛ تصمیم گیری چندشاخصه؛ مدیریت زنجیره تأمین؛ مدیریت زنجیره تأمین سبز؛ تکنیک دیمتل