مسئولیت کیفریِ اطفال در سیاستِ قانونِ مجازاتِ اسلامی1392

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 2، دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 21، آذر 1393، صفحه 27-48   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

عدم مسئولیت کیفری افراد نابالغ در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 موردپذیرش قرارگرفته است، اما بااین‌حال در بعضی از موارد ارتکاب افعال و رفتارهای مجرمانه از سوی آن‌ها مساوی است با اعمال مجازات علیه آن‌ها ،که همین مسئله منافی فقدان مسئولیت کیفری این اشخاص است. قانون مجازات اسلامی مصوب1392 یکی از شرایط مسئولیت کیفری را بلوغ مرتکب جرم دانسته است و ملاک بلوغ ، سن 9و15سال تمام قمری در دختر و پسر دانسته شده است و اشخاص کمتر از سن فوق فاقد مسئولیت کیفری هستند.تحقیق حاضر که به‌صورت کتابخآن‌های و تحلیلی توصیفی نگاشته شده است.به دنبال پاسخ این پرسش است که آسیب عمده قانون جدید در خصوص مسئولیت کیفری اطفال چیست ؟ نتایج تحقیق حاکی از آن است که نه‌تنها مبنای سن بلوغ در مسئولیت کیفری رعایت نشده است بلکه مقنن ضمن الحاق نوجوانان به اطفال بزهکار و در راستای تساوی سازی سن  مسئولیت کیفری، نسبت به دختران بزهکار ارفاقات بیشتری قائل شده است که این اقدام به‌ظاهر رعایت مساوات مقنن، با نص خود مقنن و مبانی فقهی ناسازگار و مغایر است و به نظر سیاست افراطی در پیش‌گرفته شده است. هرچند که نمی­توان به‌راحتی از اقدام قابل‌تقدیر مقنن در خصوص پذیرش مسئولیت کیفری نقصان یافته در جرائم تعزیری برای اطفال و نوجوانان و در نظر گرفتن سه مرحله زمانی پس از تحقق بلوغ شرعی (سن مسئولیت کیفری) تا سن18 سالگی به‌عنوان مسئولیت کیفری چشم‌پوشی نمود.