برامکه و عوامل نزاع دیوانسالاران ایرانی و عرب در عهد هارون عباسی

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 2، دوره 3، شماره 7، تیر 1386، صفحه 25-41   

نویسنده

امیر اکبری

استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد

چکیده

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرای
اداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دو
خاندان آلبرمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.
اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـز
موجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند.
این رقابت به دسیسهچینی و توطئههای بسیار بر ضد برامکه و سـرانجام بـه سـقوط
غیرمنتظره آنها انجامید. بررسی عوامل سقوط و رقابت عنصر ایرانـی و عـرب بـرای کـسب
قدرت در دستگاه خلافت عباسی از مهمترین مقولات سیاسی عصر آغازین عباسی است.
تلاش یحیی برمکی برای به خلافت رساندن هارون سبب شد تا خلافـت در دسـت
وی و فرزندانش قرار گیرد. وی نخستین وزیری بود که به جای خلیفه فرمـانهـا را امـضاء
می .کرد فضل با سیرت نیکوی خود محبوبیت بسیار پیدا کرده بود و جعفر همنـشین خلیفـه
و مورد اعتماد وی بود.
اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـز
موجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمـه داشـتند. ایـن
رقابت به دسیسهچینی و توطئههای بسیار بر ضد برامکه و سرانجام سقوط غیر منتظـره آنهـا
انجامید

کلیدواژه‌ها

برمکیان؛ هارون؛ خلافت عباسی؛ وزارت؛ دیوانسالاری