حضور دیلمیان در تشکیلات نظامی حکومتهای متقارن

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 6، دوره 3، شماره 7، تیر 1386، صفحه 109-122   

نویسنده

ابوالحسن مبین

استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد

چکیده

موقعیت جغرافیایی خاص منطقه دیلم به سبب دارا بودن نواحی کوهستانی وسیع و
دست نیافتنی، موجب پرورش مردمانی جنگجو، رزمنده و سلحشور در این نواحی
میگردید که با مهارتهای خاص رزمندگی و فنون جنگی آشنا بودن . د اینان همواره ضمن
جلوگیری از ورود سپاهیان مهاجم به این سرزمین، از استقلال منطقه خویش دفاع
میکردند. همین ویژگیها باعث گردید تا این ناحیه به صورت پایگاه مناسبی برای مخالفان
حکومت مرکزی درآید و یکی از نخستین حکومتهای مستقل ایرانی شیعی یعنی علویان
مقارن با تسلط خلفای عباسی از این منطقه سر برآورد. اهالی دیلم در کنار دارا بودن
خصوصیات ذاتی و روحیه جنگندگی، با رشادت و سلحشوری توانستند ضمن بهرهوری از
فرهنگ و سنت کهن ایرانی در طول ادوار مختلف تاریخی و به خصوص همزمان با
حکومتهای متقارن و پس از آن حداقل تا سدة ششم هجری/ دوازدهم میلادی، به
صورت گروهها و امواج ورزیده نظامی در ارتشهای ایرانی و اسلامی حضور فعال و موثر
داشته باشند. مقاله حاضر نیز بر آن است تا به بررسی چگونگی حضور و نقش نظامی
دیلمیان در طی این ادوار بپردازد.

کلیدواژه‌ها

دیلم؛ دیلمیان؛ افواج دیلمی؛ پیاده نظام؛ زوبین داران