نگاهی به فتنه سالار در خراسان

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 6، دوره 6، شماره 22، فروردین 1390، صفحه 131-154

نویسندگان

عمادالدین فیاضی¹؛ علی شمس آریان²

¹استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری

²کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه آزاد واحد شهرری

چکیده

سرزمین­های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد حسن خان سالار پسر اللهیار خان آصف‌الدوله دولّوی قاجار در سال ۱۲۶۰ هجری قمری آغاز گشت. اما مقدمه آن از چند سال پیش به زمان حکومت آصف‌الدوله در خراسان برمی‌گشت، در واقع اللهیارخان آصف‌الدوله دولو که خود یکی از شخصیت‌های قاجاریه و دایی محمدشاه است را می‌توان محرک و سلسله جنبان این فتنه دانست و با تحریک او بود که پسرش حسن خان شورشی پنج­ساله را در خراسان ایجاد کرد، این مقاله با نگاهی نو به شرح ما وقع و علل آن می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

خراسان؛ مشهد؛ حسن خان سالار؛ امیرکبیر؛ ناصرالدین شاه