قائم مقامی در مطالبه زیان از منظر مسوولیت مدنی

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 7، دوره 6، شماره 23، مهر 1394، صفحه 123-148   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مقداد صالحی^{* 1}؛ ابراهیم دلشاد معارف^{* 2}؛ محمد صادقی²

¹دانشگاه آزاد اسلامی قم

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

چکیده

قائم مقامی در مطالبه زیان از منظر مسوولیت مدنی
مقدادصالحی* ، ابراهیم دلشاد معارف **، محمد صادقی***
چکیده
ورود زیان یکی از شرایط اساسی مسوولیت مدنی است و تا زمانی که ضرر واقع نشود موضوعی برای جبران وجود ندارد ، ضرر که با دیدگاه فقهی منقسم به سه قسم مالی ، معنوی و بدنی است زمانی قابلیت جبران دارد که شرایط آن فراهم باشد من جمله این که؛ ضرر در زمان مطالبه از طریق دیگری جبران نشده باشد . لزوم این شرط به این جهت است که اگر ضرر وارده به طریقی جبران شده باشد موضوع مسوولیت مدنی منتفی می شود و با انتفاء موضوع تبعاً مطالبه جبران خسارت نیز وجهی نخواهد داشت. حال اگر مطالبه زیان از سوی زیاندیده صورت نگیرد مطالبه این ضرر از سوی قائم مقام عام و خاص از منظر فقهی-تقنینی محل بحث است:در مورد قائم مقامی عام که ورثه می باشند تردیدی وجود ندارد چون کلیه حقوق و تعهدات مورث به ورثه منتقل و آنها به قائم مقامی وی دعوای مطالبه زیان از باب مسوولیت مدنی می نمایند مگراینکه موارد مزبور مقید به شخص مورث باشد. در مورد قائم مقامی خاص میان حقوق و تعهدات عینی وشخصی تفاوت گذاشته در دسته نخست می بایست قائم مقامی منتقل الیه را پذیرفت و در دسته دوم اگر حق شخصی به ملک ارتباط داشته باشد و قراردادهای انتقال دهنده صحیح و باشد می توان قائم مقامی برای منتقل الیه را متصور شد.
کلید واژگان
ضرر، لزوم بقاء ضرر، مطالبه زیان، مسوولیت مدنی، قائم مقام عام، قائم مقام خاص

کلیدواژه‌ها

ضرر"؛ " مطالبه زیان"؛ "مسوولیت مدنی"؛ "قائم مقام عام"؛ "قائم مقام خاص