بررسی امنیت ملی ایران قبل و بعد از انقلاب اسلامی

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 7، دوره 6، شماره 23، شهریور 1394، صفحه 165-193   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

امنیت ملی مجموعه توانمندی­های طبیعی، راهبردی و بهره­برداری یک نظام برای دستیابی به منافع ملی را شامل می­شود که نبود تهدید، صرفا مقدمه آن است. روحیه نیروهای نظامی، تعداد و هوشمندی دانشمندان، تکنولوژی، ویژگی­های رهبران و شخصیت­های سیاسی و نظامی، موقعیت ژئوپولیتیکی و قدرت اقتصادی کشور، از جمله عوامل مؤثر در امنیت ملی است. مطالعه و بررسی مبانی و بنیان­های امنیت و نیز چگونگی و شیوه­های تامین آن در دوره­های مختلف یک کشور نشان می­دهد، مبانی، اصول و ابزارهای تولید، نگهداشت و توسعه امنیت عمومی در نظام یک کشور یکسان نیست؛ بلکه اهداف و چگونگی نیل به جامعه­ای ایمن، متفاوت می­باشد. در طول سال­های پس از انقلاب اسلامی، ملاحظات امنیت ملی کشور دچار تحولات گوناگونی شده است. ملاحظات امنیتی کشور بعد از انقلاب اسلامی به پنج دوره بسط محور، حفظ محور، رشد محور، اصولگرایی عدالت محور و گفتمان اعتدال تفکیک می­شود و در هر دوره اهداف و اصول امنیت ملی مد نظر قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

امنیت ملی؛ دوران پهلوی؛ دوره بسط محور؛ حفظ محور؛ رشد محور؛ اصولگرایی عدالت؛ گفتمان اعتدال