نسبت سنجی مفهوم صلح در آموزه های اسلام و مغرب زمین (با تاکید بر نهج البلاغه)

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 5، دوره 2، شماره 5، مهر 1394، صفحه 77-98   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرزاد رستمی^{* 1}؛ کامران لطفی²

¹عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشگااه رای ، کرمانشگاه، ایران

²کارشناس ارشد علوم سیاسی، دانشااه رای ، کرمانشاه، ایران

چکیده

صلح به عنوان یکی از دغدغه های مشترک میان ابناء بشر همواره در طول تاریخ مطرح بوده و در فرهنگ ها و جوامع مختلف معنا و مفهوم خاص خود را داشته است. صلح به عنوان یک مفهوم بین الاذهانی در آثار و کتب اسلامی نظیر نهج البلاغه معانی متفاوت از آنچه که در نزد اندیشمندان مغرب زمین صلح نامیده می شود، دارد. از اینرو تعریف مفهوم و فلسفه صلح از دو دیدگاه متفاوت اسلامی و غربی، پرداختن به ابعاد و زوایای صلح و نیز فواید و اهمیت این مقوله از جمله مهم ترین مباحثی است که تلاش شده است با رویکردی متفاوت و جدید از سایر پژوهش ها مورد تبیین و تحلیل دقیق قرار گیرد. لازم به ذکر است که در این پژوهش با رویکردی سازه انگارانه به مفهوم صلح، تلاش شده تا ضمن تعریف این مفهوم در هر دو دیدگاه اسلامی و غربی، به بررسی تطبیقی آن ها نیز پرداخته شود. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و نوع پژوهش نیز کاربردی است. در این پژوهش روش آزمون فرضیه، کتابخانه ای و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز به صورت اسنادی می باشد.

کلیدواژه‌ها

سازه انگاری؛ صلح؛ نهج البلاغه؛ لیبرالیسم

مراجع

1. افتخاری، اصغر و حسین محمدی سیرت. 1392. «صلح و سلم در قرآن کریم». دو فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات قرآن و حدیث. سال ششم. بهار و تابستان. ش2. صص87-53.
2. بهشتی، سید علیرضا. (1377)، « فرایند پژوهش». در: منوچهری، عباس.1377. رهیافت و روش درعلوم سیاسی. تهران. سمت.
3. بهشتی، آیت‌الله احمد. 1393. «صلح در نهج‌البلاغه»: قابل دسترسی در: www.ettelaat.com.
4. بهشتی، آیت‌الله احمد. 1392.«صلح در نهج البلاغه». ماهنامه مکتب اسلام. سال53. ش7.
5. رهبر، کاظم. 1386. «پیمانها و معاهدات در نهج البلاغه». فصلنامه نهج البلاغه. ش 4 و 5.
6. سجادی، سید عبد القیوم. 1379. « سیاست خارجى دولت اسلامى از دیدگاه امام على (ع)». فصلنامه علوم سیاسی. ش11.
7. حقیقت، سید صادق. 1388. «صلح جهانی: مقایسه ای بین مبنای کانتی و دیدگاهی اسلامی». مقاله ارائه شده به همایش «صلح، حقوق بشر و دین». دانشگاه مفید.
8. عالم، عبدالرحمن. 1385. تاریخ فلسفه سیاسی غرب؛ عصر جدید و سده نوزدهم. تهران. انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
9. عمویی، حامد و الهام حسین خانی.1390. «دیدگاه های رهیافت های مختلف روابط بین الملل نسبت به مسأله صلح». فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. ش14. صص174-149.
10. قادری، مصطفی و دیگران. 1387.«تبیین برنامه ی درسی صلح محور در فلسفه ی کانت». فصلنامه ی مطالعات برنامه درسی. سال دوم. بهار. ش8. صص81-47.
11. معینی علمداری، جهانگیر و عبدالله راسخی. 1389. «روش شناسی سازه انگاری در حوزه روابط بین الملل». فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی. پاییز. ش4. صص214-183.
12. میرمحمدی، معصومه سادات (1390). «مقایسه صلح پایدار در اندیشۀ انسان محور کانت و صلح عادلانه در اندیشۀ متفکران شیعی». فصلنامه معرفت ادیان. سال دوم. پاییز. ش4. صص146-117.
13. منوچهری، عباس. 1387. رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران. سمت.
14. نوع پرست، زهرا. 1388. «دموکراسی، عدالت و صلح». فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. ش9. صص26-5.
15. نهج البلاغه.1388. ترجمه: محمد دشتی. انتشارات اسوه.
16. «اخلاق سیاسی امام علی علیه السلام با تکیه بر نامه مالک اشتر». (1386). قابل دسترسی در:  www.hawzah.net
17. «دولت اخلاقی از منظر امام علی (ع)». 1388. قابل دسترسی در: www.hawzah.net.
18. «اهمیت صلح و همزیستی از دیدگاه امام علی علیه السلام». 1389. قابل دسترسی در: www.nahj88.blogfa.com .