تعیین مقادیر بتاکاروتن و ویتامین Aسرم و کبد گوسفندان کشتارشده در کشتارگاه اهواز در فصول مختلف سال

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مقاله 3، دوره 10، 3 (39) پاییز، آذر 1395، صفحه 213-224   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

نگار هدایت¹؛ علیرضا قدردان مشهدی^{* 2}؛ علی شهریاری³؛ مهدی زارعی⁴

¹رزیدنت بیماری‌های داخلی دام‌های بزرگ، دانشکده‌ دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

²استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده‌ دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

³دانشیار گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

⁴دانشیار گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده‌ دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

به­دلیل نقش ویژه ویتامین A در بافت­ها و اعضاء مختلف بدن، در شرایط کمبود آن نشانه­های بالینی متنوعی مشاهده می­گردد. به­علاوه، در مواردی که کمبود مرزی این ویتامین بدون حضور نشانه­های بالینی مشهود مطرح است‎‏، کاهش بهره­وری همچون ناباروری پدید می­آید. در مطالعه حاضر تغییرات فصلی بتاکاروتن و ویتامین A سرم و کبد گوسفندان کشتارشده در کشتارگاه اهواز مورد بررسی قرار گرفته است‏. ‏‏در فاصله آبان ماه سال 1392 لغایت تیر ماه سال 1393 در مجموع 360 رأس گوسفند نمونه­گیری شدند. برای اندازه­گیری فاکتورهای فوق از روش اسپکتروفتومتری استفاده گردید. نتایج با استفاده از آزمون تی (t-test) مورد تحلیل آماری قرار گرفت. میانگین و خطای استاندارد غلظت بتاکاروتن و ویتامین A سرم و کبد به­ترتیب 5/1±9/209 و ‏9/0±98 میکروگرم در دسی­لیتر و 4/0±8/19 و 8/0±3/32 میکروگرم در گرم تعیین گردید. اگرچه غلظت مواد اندازه­گیری شده در بین دو گروه سنی مختلف (گوسفندانی که فقط دندان شیری داشتند و گوسفندان دارای حداقل یک عدد دندان بالغ) اختلاف آماری معنی­دار نداشت، اما میزان سرمی و کبدی ویتامین A در بین دو جنس واجد تفاوت آماری معنی­داری بود (05/0p<)، به نحوی که مقدار سرمی ویتامین A در جنس نر بیشتر از ماده و مقدار کبدی آن در جنس ماده بیشتر از گوسفندان نر تعیین گردید. همچنین غلظت ویتامین A سرم در بین دو فصل اختلاف آماری معنی­داری را نشان داد (05/0p<). در فصل گرم مقدار این فاکتور بیشتر از فصل معتدل بود.

کلیدواژه‌ها

ویتامین A؛ بتاکاروتن؛ گوسفند؛ اهواز

مراجع

• Afshari, G., Hassanpoor, A., Haghpanah, H. and Amoughli tabrizi, B. (2008). Seasonal variation vitamin A and beta-carotene Levels in Ghezel Sheep. Turkish Journal Veterinary Animal Science, 32(2): 127-129.      
• Baraka, T.A. (2012). Clinical evaluation of vitamin A, β-carotene, vitamin E and cortisol levels in health and selected disease in camel. Journal of American Science, 8(1s): 106-111.
• Barbados, L. (1992). Distribution of vitamin A content in the hepatic lobes in horse, cattle, swine, dogs and chicken. Veterinary Bulletin, 62: 645.
• Betford, P.G.C. (2004). Ocular disease. In: Bovine Medicine. Andrews, A.H. editor. 2nd ed., London: Blackwell Scientific Publications, pp: 917-926.                                                        
• Chew, BP. (1984). Vitamin A and beta-carotene in bovine and porcine plasma, liver, corpora lutea and follicular fluid. Journal of Dairy Science, 67: 1316-1322.                                
• Evans, A.G. (2009). Alternation in skin. In: Large Animal Internal Medicine. Smith, B.P. editor. 4th ed., Missouri: Mosby Company, pp: 178.                                                            
• Fraser, C.M. (1991). The Merck Veterinary Manual. 7th ed., USA: New Jersey, Merck, pp: 1199.                                                                                                                           
• Frye, S. (1991).Vitamin deficiency in cattle. Veterinary Clinics of North American: Food Animal Practice, 7: 217-275.                                                                                             
• George, L.W. (2009a). Disease production cortical Signs. In: Large Animal Internal Medicine. Smith, B.P. editor. 4th ed., Missouri: Mosby Company, pp: 975.                                               
• George, L.W. (2009b). Localization and differentiation of neurologic diseases. In: Large Animal Internal Medicine .Smith, B.P. editor. 4th ed., Missouri: Mosby Company, pp: 444-445.                                                                                                                                       
• George, L.W. (2009c). Vitamin A deficiency. In: Large Animal Internal Medicine. Smith, B.P. editor, 4th ed., Missouri: Mosby Company, pp: 1028-1030.                                      
• Ghadrdan, A.R, Jalali, M. and Mostashar, N.B. (2013a). Beta-carotene content in blood serum and the liver of slaughter buffaloes in Ahvaz. Proceeding of the 2nd International Congress of Large Animal Practitioner, pp: 135.                                                                                                           
• Ghadrdan, A.R., Sazmand, A., Karimian, A. and Hekmatimogadam, S.H. (2013b). Normal values and seasonal differences in the serum concentration of vitamin A and beta-carotene in the iranian camel. Iranian Journal of Veterinary Medicine, 7(2):91-94.
• Ghadrdan, A.R., Mehri, M., Bokaie, S. and Basiri, N. (2006). Study to changes of vitamin A and beta-carotene levels of serum in breeds of Holstein calves. Veterinary Journal of Islamic Azad University, Garmsar Branch, 1(2): 15-20. [In Persion]
• Ghadrdan, A.R., Khaje, G. and Mokhtari, P. (2013c).Seasonal changes Vitamin A and beta-carotene levels of serum in Khozestan of Arab horses. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 7(2): 1874-1880. [In Persian]
• Ghadrdan, A.R., Bazargani, T., Bokaie, S. and Poorkabire, M.A. (2003). Seasonal changes of vitamin A and beta-carotene levels of serum and liver in Holstein cows. ACTA Veterinaria Scandinavica, Supplemenyum, 98: 255.
• Ghadrdan, A.R. (2011). Vitamin A content in blood plasma and the liver of slaughter buffaloes in the Ahvaz. Proceeding of the 1st International Congress of Large Animal Practitioner, pp: 105.                                                                                                                       
• Handan, M., Yeter, D. and Nihat, M. (2007). Vitamin status in yearling rams with growth failure. Turkish Journal Veterinary Animal Science, 31(6): 407-409.                          
• Herdt, T.H. and Stowe, H.D. (1991). Fat-soluble vitamin nutrition of dairy cattle. Veterinary Clinics of North American: Food Animal Practice, 7: 157.                                   
• Iwanska, S. (1992). b-carotene and vitamin A content in blood plasma and the liver of slaughter cows in different seasons of the year. Veterinary Bulletin, 82: 3714.                                          
• Paulsen, M.E. (1989). Blindness and sexual dimorphism associated with vitamin A efficiency in feedlot cattle.  Journal of Veterinary Medical Association, 194: 933-937.      
• Radostits, O.M., Gay, C., Constable, P.D. and Hinchcliff, K.W. (2007). Veterinary Medicine. 10th ed., London:  Bailers Tindall, pp: 1771-1777.                                                                                   
• Rahman, A. (2005). Residual effect of heavy metals due to used drinking water polluted with sewage on health serum antioxidant vitamins in sheep and goat in assiut governorate. Assiut University Bulletin Environmental Research, 8(1): 41-50.                                                 
• Remillard, R.L. (1990). Oral vitamin A supplementation to debilitated cattle during sahelian dry season. Preventative Veterinary Medicine, pp: 173-183.                                      
• Smith, B.P. (2009). Vitamin A deficiency. In: Large Animal Internal Medicine. Smith, B.P. editor. 4th ed., Missouri: Mosby Company, pp: 1028-1030.                                  
• Suzuki, J.I. and Katoh, N. (1990) A simple and cheap methods for measuring serum vitamin A in cattle using spectrophotometer. Japanese Journal of Veterinary Science, 52: 1281-1283.