مطالعه علمی فقهی و حقوقی نقش DNA در اثبات جرایم

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 6، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 22، اسفند 1393، صفحه 117-139   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

مطالعه علمی فقهی و حقوقی نقش DNA در اثبات جرایم
امیرحسین مسگری حق[1]
سجاد نصیری[2]
چکیده
در جهان امروز پشتوانه استقلال واقعی هر ملت، میزان برخورداری آن ملت از علوم و فنون تشکیل می یابد. باتوجه به گسترش جرم و جنایت در جوامع امروزی بدون تجهیز قوه قضائیه به روش های علمی کشف جرم آن ملت در مبارزه با جرایم و مجرمین نمی توانند آنگونه که باید پیروز باشند. تعیین هویت ژنتیک دستاوردی مهم از حقوق پزشکی در حقوق کیفری و به عنوان روش مدرن برای مقابله با بزهکاری امروز بوده است، کاربرد آن نه تنها می تواند برای بررسی بقایای باقی مانده بیولوژیک به فاصله کوتاهی از زمان ارتکاب جرم مطرح باشد، بلکه پس از سپری شدن سالیان متمادی از زمان ارتکاب جرم نیز قابل استفاده است. نمایگان DNA وسیله ای ارزشمند در دست کارگاهان پلیس است که به کمک آن، کشف جرم ومجرمان با سرعت، دقت و قطعیت بیشتری صورت می گیرد، در فرآیند تهیه و کاربرد این نمایگان از فناوری رایانه واطلاعات به خوبی استفاده شده است. در این فرآیند یک (( بارکد ژنی )) به نمونه اختصاص می یابد وبدین ترتیب مقایسه نمونه به آسانی انجام می شود. در حقوق اسلام نیز که علم قاضی از حیث مفهوم با نظام دلایل معنوی مترادف است. چنانچه از طریق متعارف و یا علمی کسب شود و با شهادت شهود مغایرت داشته باشد، قاضی باید در حل وفصل دعوای کیفری از علم خود استفاده کند. در واقع قاضی با آزادی کامل ارزش ادله ای را که در جریان دادرسی به وی ارائه شده است را می سنجد و اوست که تصمیم می گیرد که آیا این دلایل می توانند بار حقوقی داشته باشند یا خیر؟!
واژگان کلیدی : روش های علمی کشف جرم، تعیین هویت ژنتیک، نمایگان DNA، علم قاضی.



[1] عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه.


[2] کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی و مدرس دانشگاه.