مقایسه روش های مختلف انتخاب متغیرهای پیش بین برای پیش بینی بحران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

مقاله 10، دوره 7، شماره 29، دی 1395، صفحه 193-212   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد نمازی^{* 1}؛ مصطفی کاظم نژاد²؛ محمدمهدی نعمت الهی³

¹استاد گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

²دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

³دانشجوی دکتری هوش مصنوعی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

در پژوهش­های انجام شده در زمینه پیش­ بینی بحران مالی و ورشکستگی، هدف و تأکید اصلی، ارائه مدل­های مناسب و دقیق برای پیش­ بینی ورشکستگی بوده و کمتر به انتخاب متغیرهای پیش­ بین و روش­ های مناسب آن پرداخته شده است. بنابراین، پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه سودمندی روش­های مختلف انتخاب متغیرهای پیش­ بین درپیش­ بینی بحران مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می­ پردازد. در این راستا، عملکرد روش­های انتخاب متغیر، شامل آزمون t، تحلیل ممیزی گام به گام، تحلیل عاملی، ریلیف، مبتنی بر روکشی و مبتنی بر بردارهای پشتیبان، بررسی و با هم مقایسه می­شود. طبقه­ بندی­ کننده­ های استفاده شده نیز شامل شبکه­ های عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و آدابوست (بوستینگ) می­باشد. به طور کلی، یافته ­های پژوهش حاکی از سودمندی استفاده از روش­های انتخاب متغیر نسبت به عدم استفاده از این روش­ها در پیش­ بینی بحران مالی و همچنین وجود تفاوت معنادار بین میزان سودمندی این روش‌هاست. به عبارت دیگر، در صورت استفاده از روش­های انتخاب متغیرهای پیش­ بین، میانگین دقت افزایش و خطای نوع اول و دوم کاهش می­ یابد. افزون بر این،   یافته­ های پژوهش حاکی از برتری روش­ انتخاب متغیر مبتنی بر روکشی نسبت به سایر روش‌های انتخاب متغیرهای پیش ­بین است.

کلیدواژه‌ها

پیش بینی بحران مالی؛ انتخاب متغیرهای پیش بین؛ شبکه های عصبی؛ ماشین بردار پشتیبان و آدابوست