ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز با هدف توزیع بهینه پارک های شهری (مطالعه موردی شهر تهران)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 8، دوره 8، شماره 29، آذر 1395، صفحه 153-167   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعیده ناصحی^* ؛ سکینه شادکام؛ محمد جواد امیری

چکیده

قبل از هر نوع برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز شهری، باید معیارها و استاندارهای توسعه فضای سبز مشخص شود. وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع و مهمتر از همه برنامه‌ریزی شده و حساب شده را ایجاب می‌کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضاهای سبز وسیع به منظور برقراری موازنه اکولوژیک در مقابل محیط‌های ساخته شده است. فضاهای سبز شهری هم واجد بازدهی اجتماعی و هم واجد بازدهی اکولوژیکی هستند. مهم‌ترین اثر فضای سبز در شهرها، کارکردهای زیست محیطی یا بازدهی اکولوژیکی آن‌ها است که شهر را به عنوان محیط زندگی انسان‌ها مساعد زیستن می‌سازد و با آثار مخرب گسترش صنعت و حمل و نقل مقابله می‌کند. به همین منظور این تحقیق جهت ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز شهر تهران از معیارهای شیب، کاربری اراضی، فاصله از جایگاه گاز، فاصله از رودخانه، فاصله از مراکز درمانی، فاصله از مراکز آموزشی، فاصله از پارک های موجود، فاصله از گسل، فاصله از راه های موجود و فاصله از کارخانه ها و صنایع استفاده شده است. نقشه‌های مربوط به هر یک از لایه‌ ها در محیط نرم افزار ایدریسیاستاندارد سازی و به صورت فازی تهیه شد. برای تعیین اهمیت شاخص‌های مورد نظر ابتدا اهمیت نسبی و وزن هر کدام از معیارها با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی تهیه شدند درنهایت با استفاده از عملگرهای فازی ترکیب شده و نقشه‌ی  نهایی ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز به سه طبقه: نامناسب، نسبتاً مناسب و مناسب طبقه‌بندی شد و مناطق در اولویت برای توسعه فضای سبز معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی توان اکولوژیکی؛ توسعه فضای سبز؛ منطق فازی