تحولات معنایی واژه «امام»

فقه و تاریخ تمدّن

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، تیر 1394، صفحه 78-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رضا عباس‌پور^{* 1}؛ علی واعظ طبسی²

¹استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد

²استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد

چکیده

دو رویکرد متفاوت، نتیجه نبود پیشینه علمی لازم در دانش‌های گوناگون اسلامی، بستری را برای ایجاد محافل و مکتب‌های سازمان یافته در حوزه معنایی «امام» در سده‌های نخست به‌وجود می‌آورد. امام منصوص، محور مرکزی این گفتمان است که رفتار و کردار امامیه متأثر از آن می‌باشد تا جایی‌که نقشی کلیدی در اختلاف‌های سیاسی و اعتقادی مسلمانان داشته و منشأ پیدایش برخی از فرقه‌ها نیز شده است. نویسندگان تلاش می‌کنند تا ضمن بررسی گفتمان امامت در دو سده‌ی اول هجری، به تغییر و تحول‌های معنایی واژه «امام» پرداخته و واژه‌های هم‌حوزه آن را مورد توجه قرار دهند. در پایان تحلیل مناسبی بر اساس دو نظریه مشهور ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

امام؛ امامت؛ امر؛ تطور