مسؤولیت و عدم مسؤولیت متصدی حمل‌ونقل جاده‌ای کالا در حقوق تجارت ایران و کنوانسیون C.M.R.

فقه و تاریخ تمدّن

مقاله 4، دوره 1، شماره 2، تیر 1394، صفحه 100-123   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

امیر خواجه‌زاده^*

استادیار، گروه حقوق خصوصی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان

چکیده

حمل و نقل به‌عنوان یکی از ارکان اقتصادی کشورها، از اهمیت بالایی برخوردار است به‌گونه‌ای که در جهت رسیدن به آن و به منظور آسانی و سرعت در امر تجارت، قوانین و مقرراتی وضع شده است؛ ایران به‌عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه، به اهمیت آن و به‌خصوص اهمیت جاده پی برده و در قانون داخلی خود به امر تصدی پرداخته و همگام با دیگر کشورها از قوانین بین‌المللی نیز تبعیت کرده است؛ قانون تجارت و کنوانسیون سی.ام.آر. در خصوص حمل و نقل جاده‌ای به‌عنوان قوانین حاکم بر مسوولیت متصدی جاده‌ای کالا، متصدی را به‌عنوان شخص طرف قرارداد و هم‌چنین افراد وی را نیز مسوول خسارت‌های ناشی از عدم تسلیم و تحویل کالا، یا تحویل ناقص و معیوب آن به مرسلٌ‌الیه، می‌داند؛ و چنانچه تسلیم با تأخیر صورت گیرد بایستی خسارت‌های ناشی از آن را پرداخت نماید؛ اما گاه تقصیر ارسال‌کننده یا مرسلٌ‌الیه و تعلیمات وی منجر به ورود خسارت می‌شود که در این صورت متصدی معاف از مسوولیت خواهد شد؛ هم‌چنین نمی‌توان متصدی را به جهت عیب ذاتی کالا و وقوع خسارت‌های ناشی از قوه‌ی قاهره به‌عنوان حوادثی غیرقابل پیش‌بینی، بیگانه و غیرقابل دفع، مسوول دانست که در این تحقیق به دنبال تحلیل موارد بیان شده هستیم.

کلیدواژه‌ها

مسؤولیت؛ عدم مسؤولیت؛ حمل و نقل؛ حقوق تجارت؛ کنوانسیون C.M.R.