تأملاتی در آراء متفاوت مرحوم علامه حلی در مبحث قضاء

فقه و تاریخ تمدّن

مقاله 6، دوره 1، شماره 4، دی 1394، صفحه 158-181   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد محسنی دهکلانی^{* 1}؛ ابوالقاسم قاسم زاده²

¹استادیار، گروه الهیات، دانشکده الهیات مازندران، مازندران، ایران.

²دانش آموخته کارشناسی ارشد، کروه الهیات، دانشکده الهیات مازندران، مازندران، ایران.

چکیده

بی شک یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان فقاهت شیعه مرحوم علامه حلی است. ایشان سرآمد دانشمندان خویش و در اکثر علوم متداول آن زمان متبحر و متخصص فن به‌شمار می‌رود. از وی کتب بسیاری در دانش فقه به یادگار مانده است که هرکدام به انگیزه خاص و برای افراد خاصی تدوین شده است. با مطالعه بسیاری از آثار فقهی ایشان تبدل رأی و تغییر فتوا به چشم می‌خورد. از باب نمونه و به دلیل اهمیت موضوع، کتاب القضاء به عنوان موضوع مورد تأمل و بررسی انتخاب شده است. دلائل اختلاف آرای ایشان درمبحث قضاء در کتب متعدد همانند ارشاد الاذهان، تحریر الاحکام، قواعد الاحکام، مختلف الشیعه، تذکره الفقهاء، نهایه الاحکام و تلخیص المرام می‌تواند تغییر مبنا، تأثیر از سایر فقهاء اعم از شیعه و سنی، دستیابی به دلیل معتبر جدید و ... باشد که نگارندگان در این مقاله پس از جمع آوری آرای متفاوت و بررسی دلائل اختلاف آراء به دنبال پاسخ به سؤالات مطروحه می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

علامه حلی؛ کتاب القضاء؛ اختلاف فتوا؛ آرای مشهور؛ آرای شاذ