بررسی جامعه‌شناسی کالبدی شهرهای ایران،  (نمونه‌ی موردی شهر اصفهان در سال 1385)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 7، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 17، تیر 1387   

نویسندگان

حمید کشاورز¹؛ دکتر مهرداد نوابخش²

¹دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

²دانش‌آموخته دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

چکیده

در پژوهش حاضر در بخش نظری تحقیق به بررسی نظریات عمده در رابطه با موضوع کالبد شهری پرداخته‌ایم که چند دسته اصلی نظریات مورد استفاده قرار گرفته شده است: دسته اول نظریات بررسی کالبد شهری با دیدگاه‌های فرهنگی و زیباشناختی، دسته دیگر دیدگاه‌های اقتصادی و صنعتی و دسته سوم دیدگاه‌های مرتبط با کالبد شهری بر اساس نوع کشورها و موضوع جهانی‌شدن می‌باشد و در انتها دید‌گاه‌های  جامعه‌شناختی و شهرسازی جدید را مورد توجه قرار داده‌ایم. به‌ دنبال کار نظری کار میدانی در مناطق یازده‌گانه شهر اصفهان (بر اساس آخرین تقسیمات شهرداری اصفهان و سرشماری سال 85) با روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه صورت گرفته است. حجم نمونه در این پژوهش 384 خانوار و جامعه‌ی آماری شامل کل خانوارهای ساکن شهر اصفهان بوده‌اند. حجم نمونه بین گروه‌های پاسخگو به‌طور مساوی تقسیم شده و نمونه‌گیری به شیوه‌ی کوکران صورت گرفته است. در پرسشنامه از وضعیت و دیدگاه خانوارها در مورد کالبد و ساختار شهری سؤال شده است که در این تحقیق پنج شاخص اصلی شامل شاخص توسعه اقتصادی ـ اجتماعی، صنعت و روند صنعتی‌شدن، سیاست‌گذاری از بالا، مهاجرت و جهانی‌شدن مطرح شده است که بر اساس کارهای پیمایشی و نتیجه‌گیری‌های آماری ارتباط هر یک از شاخص‌های مطرح‌شده با متغیر وابسته کالبد و ساختار شهری در شهر اصفهان مورد سنجش قرار گرفته است و معنی‌داری و عدم معنی‌داری آن‌ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است که بر این اساس عمده‌ترین عوامل مؤثر بر کالبد و ساختار شهری شاخص‌های توسعه‌ی اقتصادی ـ اجتماعی، جهانی‌شدن، صنعت و روند صنعتی‌شدن می‌باشد و دو شاخص سیاست‌گذاری از بالا و مهاجرت، درجه اهمیت کمتری داشته است.

کلیدواژه‌ها

کالبد و ساختار شهری؛ توسعه‌ی اقتصادی ـ اجتماعی؛ جهانی‌شدن؛ مهاجرت؛ روند صنعتی‌شدن