بازتاب اندیشه ­های اجتماعی و اقتصادی در ادبیات فارسی

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 4، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 19، دی 1387   

نویسنده

علی دهقان

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

ادبیات فارسی سرشار از موضوعات کاربردی است. بسیاری از مسائل اجتماعی موجود در متون ادبی الگوها وهنجارهای معتبری را ارائه می­دهد که در جوامع دیرین ایران رایج بوده­ است. این نمونه‌ها هم از جهت شناخت جامعۀ گذشته و هم از لحاظ عبرت و آموزه برای آیندگان اهمیت دارد.از میان موضوعات اجتماعی، مسائل اقتصادی و آثار آن در جامعه، بیشترین مطالب و مضامین را در ادبیات فارسی به وجود آورده است. برای آشنایی با این ویژگی ادبیات فارسی، معتبرترین متون نثر فارسی قرن پنجم تا هشتم هجری جهت پژوهش برگزیده شده، به روش اسنادی بررسی شود. مطالب و داده‌های این تحقیق به روش فیش‌برداری استخراج، سپس تجزیه و تحلیل گردید.یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که افکار و اندیشه­های اقتصادی، بیشترین نقش را در رفتار اجتماعی مردم ایران به جا گذاشته است. نیازهای اقتصادی مبنای بسیاری از پدیده­های اجتماعی مانند قدرت، پایگاه، مشاغل و طبقات، فقر و نابهنجاری شغلی بوده، مسألۀ مهم «مدیریت اقتصادی» را مورد توجه اندیشمندان  ادبا قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

 مسائل اجتماعی؛ مدیریت اقتصادی؛ متون ادب فارسی؛ قدرت؛ هزینه؛   شغل