تحلیل  روند تحّولات  شهر نشینی در  استان‌های  ایران ( 85-1335) ( 85-1335)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 2، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 37، تیر 1392   

نویسنده

ایرج ساعی ارسی

استادیار وعضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر ، گروه علوم اجتماعی ، ابهر، ایران

چکیده

هدف  این پژوهش بررسی و تحلیل روند تحّولات شهر نشینی در استان‌های ایران در بازه‌ی زمانی پنجاه ساله‌ی (85-1335) بود. جامعه‌ی آماری کلیه‌ی استان‌های کشور در تقسیمات کشوری در سرشماری‌های  ( 85- 1335) در نظر گرفته شد. داده‌های پژوهش از سر شماری‌های عمومی نفوس ومسکن مرکز آمار ایران در سالهای 85- 1335 استخراج گردید.
نوع مطالعه تحلیلی است و از روش‌های تحلیل جمعّیت استفاده شده است. روش پژوهش بررسی اسناد ومدارک وروش تحلیل ثانویه و روش تحلیل روند بوده است.
مهمّترین یافته‌ها چنین اند : تعداد شهرهای کشور از 200 نقطه در سال 1335 به 1012 شهر در سال 1385 رسیده است. جمعّیت شهرنشین کشور از 6میلیون نفر در سال 1335 به بیش از 48 میلیون نفر در سال 1385 بالغ گردیده است.
متوسط میزان رشد سالانه‌ی جمعّیت شهری ایران پس از یک کاهش مختصر در دوره‌ی 55- 1345  مجدداً افزایش یافته وسپس از دوره‌ی 70- 1365 با توجّه به کاهش میزان رشد سالانه‌ی کل جمعّیت کشور رو به کاهش نهاده است. به میزان شهرنشینی کشور در طی 50 سال (85- 1335) 76/36 درصد اضافه شده است.
در سال 1385 استان قم رتبه اول واستان تهران رتبه دوم جمعّیت شهرنشینی را به خود اختصاص داده است. کمترین جمعّیت شهرنشینی در این سال به استان هرمزگان تعلّق داشته است.
مهمّترین نتایج عبارتند از : افزایش جمعّیت استان‌ها در ایران بیشتر در دهه‌های 1357 بوده است. افزایش جمعّیت شهرنشینی در ایران درسه شیوه‌ی ممکن یعنی رشد طبیعی، مهاجرت روستا –شهری وتبدیل مناطق روستایی به شهریا الحاق مناطق حاشیه‌ی شهرها به شهر قابل توجیه است. میزان درصد شهرنشینی در فاصله‌ی سال‌های 85- 1335  در استان‌های مختلف یکسان نبوده است. به طوری که در سال 1335 فقط 4 استان ، ولی در سال 1375، 7 استان ودر سال 1385  ،8 استان میزان شهرنشینی بالاتر از میزان شهرنشینی مربوط به کل کشور را داشته اند.

کلیدواژه‌ها

تحّولات شهرنشینی در استانها؛ شهرنشینی در ایران؛ شهر نشینی در ایران