بررسی وجوه اشتراک و افتراق جمشید و یمه در شاهنامه و اوستا

فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

مقاله 7، دوره 11، شماره 4، بهمن 1394، صفحه 141-160   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

زهره سرمد^*

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (شهر ری)، گروه زبان و ادبیّات فارسی، تهران، ایران و عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، واحد لنگرود، دانشگاه آزاد اسلامی، لنگرود، ایران

چکیده

جمشید یکی از ایزدان کهن هندوایرانی است که در وداها، اوستا و شاهنامه به صورت‌های مختلف نمودار شده است. این شخصیّت کهن اساطیری در تحول تدریجی خود از عالم اسطوره وارد جرگة حماسه شده و از مرتبة خدایی نزول کرده و به‌صورت یکی از شاهان بزرگ در اوستا و شاهنامه درآمده است. داستان زندگی جمشید در اوستا، به اصل اسطوره‌ای خود نزدیک‌تر است و در شاهنامه، به‌واسطة تأثیر ناقلان مسلمان، تفکّرات دینی و مذهبی خود شاعر، هماهنگی با خرد و اعتقاد جامعه، از صبغة حماسی بیشتری برخوردار است. با بررسی ابعاد شخصیّتی جمشید در وداها، اوستا و شاهنامه می‌توان به نحوة تحوّل و وجوه اشتراک و افتراق او در آثار مذکور پی برد.

کلیدواژه‌ها

جمشید؛ اسطوره؛ حماسه؛ وداها؛ اوستا؛ شاهنامه؛ اشتراک؛ افتراق

مراجع