اثر تیمارهای سرما، دما و نور بر جوانه­ زنی برخی گونه­ های علف هرز

بوم شناسی علف‌های هرز

مقاله 4، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، شهریور 1394، صفحه 23-29   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرضیه مظهری^{* 1}؛ محمودرضا تدین²؛ علی تدین²

¹کارشناس ارشد اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

²دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

چکیده

به منظور بررسی اثر سرما، دما و نور متناوب بر شکست خواب و جوانه‌زنی بذور گونه‌­های آجیلپس (Aegilops cylindrica Host)، بید گیاه (.LAgropyron repens)، دم موشی(.LBromus danthoniae)، پیچک (.LConvolvulus arvensis)، ارزن وحشی(.LSetaria viridis)، گل گندم (.LCenturea cyanus) و پنجه مرغی (.LCynodon dactylon) پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌­های کامل تصادفی با سه تکرار در در دانشگاه شهرکرد انجام شد. تیمارها شامل سه دمای 5- ، 0 و 5 درجه سانتی­‌گراد در بازه‌­های زمانی 1، 2 و3 هفته و تیمار تناوب دما (15-5 و20-10 درجه سانتی‌­گراد) در شرایط نور کامل، تاریکی و تناوب نور (16/8) بود. نتایج نشان داد که تیمار سرمادهی بر شکست خواب بذور گونه­‌های آجیلپس، بید گیاه، دم موشی، پیچک صحرایی و ارزن وحشی موثر بوده است و دما و نور متناوب بر بذور گونه­‌های گل گندم، پنجه مرغی و پیچک صحرایی اثر گذار بوده است. 

کلیدواژه‌ها

دمای متناوب؛ شکست خواب؛ نور متناوب

مراجع

.    اعلایی، م.، ر. نادری، ا. خلیقی و س.ع. سلامی. 1384. اثر تیمارهای محیطی مختلف بر جوانه­‌زنی بذر سیکلامن ایرانی (Cyclamen persicum mill). مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، 67 (3): 36 تا 43.

2.  افغانی، ف. و و. اسلامی. 1390 اثر شرایط محیطی بر جوانه‌زنی و ذخیره‌سازی بذر ازمک در خاک مجله علوم گیاهان زراعی ایران، 42 (2): 265 تا 274.

3.   آل ابراهیم، م. ت. م. ح. راشد محصل، ف. میقانی. و م. ع.  باغستانی. 1389. بررسی روش­‌های مختلف شکست خواب و دمای بهینه جوانه‌­زنی بذر علف هرز تلخه. نشریه حفاظت گیاهان (علوم و صنایع کشاورزی)، 24 (2): 391 تا 397.

4.  پورطوسی، ن.، م.ح. راشد محصل. و ا. ایزدی دربندی 1387. تعیین دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذرهای خرفه، سلمه و علف خرچنگ. مجله پژوهش‌های زراعی ایران، 6 (2): 255تا261

5.  حسینی، م. و م.ح. حداد خداپرست. 1376. اثر عوامل محیطی بر جوانه‌­زنی گیاه نوروزک در شرایط آزمایشگاهی. پژوهش و سازندگی،37 (4): 42 تا 45.

6.  محمودزاده، ا.، م. نوجوان و ز. باقری. 1384 اثر تیمارهای مختلف در شکستن خواب و جوانه‌­زنی تاتوره (DaturastramoniumL.). زیست‌شناسی ایران، 18(4): 341 تا 349.

7.   Baskin, J.M. and C.C. Baskin.  2004. A classification system for seed dormancy. Seed Sci. Res. 14: 1-16.

8.   Baskin, C.C., P., Milberg, L. Andersson and J.M. Baskin. 2000. Deep complex morphophysiological dormancy in seeds of (Anthriscus sylvestris) (Apiaceae). Flora. 195: 245-251.

9.   Baskin, C.C., P. Milberg., L. Andersson and J.M. Baskin. 2001. Seed dormancy breaking and germination requirements of Drosera anglica an insectivorous species of the Northern Hemisphere. Acta Oecol. 22: 1-8.

10. Benech-Arnold, R.L., R.A. Sanchez, F. Forcella, C.B. Kruk and C.M. Ghersa. 2000. Environmental control of dormacy in weed seed banks in soil. Field Crops Res, 67:105-122.

11. Bewley, J.D. and M. Black. 1994. Seeds: Physiology of development and germination. 2nd ed. New York: Plennum, Pp. 273-290.

12. Biswas, P.K., P.D. Bell, J.L. Caryton and K.B. Paul. 1975. Germination behavior of Florida purseley seeds. Ι. Effects of storage, light, temperature and planting depth on germination. Weed Sci. 23: 400-404.

13. Bradford, K.J. 2002. Application of hydrothermal time to quantifying and modeling seed germination and dormancy. Weed Sci. 50:248-260.

14. Dogan, Y.A. 2001. Syudy on the outecology of Reseda lutea L. (Resedaceae) distributed in western Anatolia. Turk. J. Bot. 25:137-148.

15. El-Dengawy, E.F.A. 2005. Promotion of seed germination and subsequent seedling growth of loaquat (Eriobotrya japonica Lindl) by moist-chilling and GA3 applications. Sci. Hortic. 105: 331-342.

16. Fenner, M. and K. Thompson. 2005. The Ecology of Seeds. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

17. Forcella, F., R.G. Wilson, K. Renner, A.J. Dekker, R.G. Harvey, D.A. Alm, D.D. Buhler and J. Cardina. 1992. Weed seedbanks of the U.S. Corn Belt: magnitude, variation, emergence, and application. Weed Sci. 40: 636-644.

18. Jain, R. and M. Singh. 1989. Factors affecting goatweed (Scoparia dulcis) seed germination. Weed Sci. 37: 766-770.

19. Kallson, L.M. and P. Milberg. 2007. Seed dormancy pattern and germination preferences of the South African annual Papaver aculeatum. S. Afr. J. Bot. 73: 422-428.

20. Kamaha C. and J.D. Maguire. 1992. Effect of temperature on germination of six winter wheat cultivars. Seed Sci Techol. 20: 181-185.

21. Larney, F.J. and R.E. Blackshaw. 2003. Weed seed viability composted beef cattle feedlot manure. J. Environ. Qual. 32: 1105-1113.

22. Mcchia, M., L.G. Angelini and L.Ceccarini. 2001. Methods to overcom seed dormancy in Echinacea angustifolia. Sci Hort. 89: 317-324.

23. Nadjafi, M., M. Bannyan, L. Tabrizi and M. Rastgoo. .2006. Seed germination and dormancy breaking techniques for Ferula gammusa and Teucrium polium. J. Arid Environ. 64: 542-547.

24. Nandula, V.K., T.W. Eubank, D.H. Poston, C.H. Koger and K.N. Reddy. 2006. Factors affecting germination of horseweed (Conyza Canadensis). Weed Sci. 54: 898-902.

25. Nishimoto, R.K. and L.B. Mccarty. 1997. Flactuating temperature and light influence seed germination of goosegrass (Eleusine indica). Weed Sci. 45: 426-429.

26. O^’ Reilly, C. and N. De Atrip. 2007. Seed moisture content during chilling and heat stress effects after chilling the germination of common Alder and Downy birch seed. Silva Feen. 41(2):235-246

27. Qadir, M. and J.D. Oster. 2003. Crop and irrigation management strategies for saline-sodic soilsand waters aimed at environmentally sustainable agriculture. Sci. Total Environ. 323: 1–19.

28. Yamauchi, Y., M. Ogawa, A. Kuwahara, A. Hanada, Y. Kamiya and S. Yamaguchi .2004. Activation of gibberllin biosynthesis and response pathways by low temperature during imbibitions of Arabidopsis thaliana seeds. Plant Cell Tiss. Org. 16: 367-378.

29. Zhou, J., E. Deckard. and W.H. Ahrens. 2005. Factor affecting germination of hairy nightshade (Solanum sarrachoides) seeds. Weed Sci. 53: 41-45.