تاثیر بقایای کود سبز بر گل جالیز مصری (Orobanche aegyptiaca Pers.) و روابط رشدی گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum L.)

بوم شناسی علف‌های هرز

مقاله 4، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، اسفند 1394، صفحه 105-114   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجتبی ظفریان^{* 1}؛ علی تدین²؛ محمد بازوبندی³

¹دانشجوی دکتری علفهای هرز دانشگاه شهرکرد

²دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی شهرکرد

³استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

به‌منظور بررسی کارایی کود سبز بر کنترل گل‌جالیز مصری(Orobanche aegyptiaca. Pers)  در گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentumL.) و تعیین اثرات آن بر رشد گوجه‌فرنگی آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل سه کود سبز گندم (Triticum aestivum L.)، جو(Hordeum vulgar L.)  و چاودار(Secale cereal L.)  هر کدام در دو سطح 50 و 100 درصد برگردان به خاک و 2 تیمار شاهد با و بدون علف هرز گل‌جالیز بودند. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای آزمایش تیمار کود سبز چاودار در هر دو سطح 50 و 100 درصد برگردان زیست توده، صفات تعداد ساقه، تعداد گرهک گل‌جالیز روی ریشه گوجه‌فرنگی، وزن خشک گل‌جالیز و نسبت وزن خشک گل‌جالیز به وزن خشک اندام هوایی گوجه‌فرنگی را به نحو موثرتری نسبت به شاهد با حضور گل‌جالیز کاهش داد. البته تیمار کود سبز جو بویژه در سطح 100 درصد برگردان زیست توده نیز در بسیاری از صفات مشابه تیمار کود سبز چاودار بود. هم‌چنین علی‌رغم کاهش مقادیر صفات اندازه‌گیری شده در مورد گل جالیز، ولی تفاوت معنی‌داری بین تیمارهای کود سبز به لحاظ وزن خشک اندام هوایی گوجه‌فرنگی مشاهده نشد. در مجموع به نظر می‌رسد تیمار کود سبز چاودار در سطوح 100 و 50 درصد و کود سبز جو در سطح 100 درصد این قابلیت را دارند تا از جوانه‌زنی و استقرار بذر گل‌جالیز بر روی گوجه فرنگی به نحو مطلوب‌تری جلوگیری نمایند و بررسی اثرات آن بر رشد و کیفیت گوجه‌فرنگی به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. 

کلیدواژه‌ها

جو؛ چاودار؛ گندم؛ مدیریت گلجالیز؛ وزن ماده خشک

مراجع

- اروجی، ک.، م.ح. راشد محصل، پ. رضوانی مقدم و م. نصیری محلاتی. 1393. تأثیر انواع و مقادیر کودهای آلی بر مدیریت علف‌هرز انگل گل جالیز (Orobanche aegyptiaca Perss.) در گوجه‌فرنگی(Lycopersicon esculentum Mill.) . نشریه بوم‌شناسی کشاورزی، 6(2): 209 تا 218.

2- بازوبندی، م.، ا. شیرین بهادر، ش. نوروززاده و م. عباس پور. 1390. بررسی تاثیر تاریخ انتقال نشا گوجه‌فرنگی(Lycopersicon esculentum L.) بر تراکم گل جالیز(Orobanche aegyptiaca. Pers). فصلنامه بوم‌شناختی علف‌های هرز، 2(1): 11 تا 18.

3- علیزاده، ح.، س. بابایی، ا. نصرتی، م. دیانت و ز. فرخی. 1390. تاثیر آللوپاتیک عصاره چاودار روی مولفه‌های جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه چند گونه علف‌هرز. مجله علوم گیاهان زراعی ایران، 42(3): صفحات 475 تا 483.

4- فروزش، س.، م.ع. باغستانی، م.ح. علیزاده، ح. رحیمیان مشهدی و م. مین باشی. 1389. بررسی کنترل شیمیایی گل‌جالیز در گوجه فرنگی. دومین همایش علف های هرز. دانشگاه فردوسی مشهد. 503 تا 507.

5- فرهودی، ر. و م. مکی زاده. 1390. بررسی تاثیر دگرآسیبی عصاره آبی جو بر فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و جوانه‌زنی یولاف وحشی و چچم. ص 221 تا225. دومین همایش ملی علوم و تکنولوژی بذر،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.

6- میقانی، ف.، م. یزدانی و م. مین باشی. 1388. مطالعه تحمل ارقام گوجه فرنگی به گل جالیز. مجله آفات و بیماری‌ها.، 77(1): 93 تا 111.

 

7- Aksoy, E.O. 2003. Monsters weed species (Orobanche spp.) One in the Çukurova region and Combating Facilities Arrange Explorations. Cukurova University of Science and Technology Institute, PhD Thesis. 158 pp.

8- Amsellem, Z., B.A. Cohen and J. Gressel. 2002. Engineering hyper virulence in a mycoherbicidal fungus for efficient weed control. Nat. Biotechnol. 20:1035-1039.

9- Anonymous. 2011. Research of effects of some plants› extract and exudates on broomrape germination and development on tomatoes. http://www.agris.fao.org/aos/records/TR2011000487.

10- Bilalis, D.J., R.J. Froud-Williams, I. Eleftherohorinos, A. Karkanis, and A. Efthimiadou. 2012. Effects of organic and inorganic amendments on weed management in sweet maize. Int. J. Agron. Plant. Prod. 6 (3):291-307.

11- Bond, W. and A.C. Grundy. 2001. Non-chemical weed management in organic farming systems. Weed Res. 41:383-405.

12- Chase, W.R., M.G. Nair, A.R. Putnam and S.K. Mishra. 1991. Microbal transformation of rye (Secale creale) allelochemical in field soils. J. Chem. Ecol. 17:1575-1584.

13- Dhima, K.V., I.B. Vasilakoglou, I.G. Eleftherohorinos and A.S. Lithourgidis. 2006. Allelopathic potential of winter cereal cover crop mulches on grass weed suppression and sugarbeet development. Crop Sci. 46:1682-1691.

14-. Fernandez-Aparicio, M., J.C. Sillerro and D. Rubiales. 2006. Intercropping with cereals reduces infection by Orobanche crenata in legumes. Crop prot. 26(8):1166-1172.

15- Hamada, R.A.G., S.A. Mohamed and H.I. Ola. 2010. Antioxidative effects of the acetone fraction and vanillic acid from Chenopodium murale on tomato plants. Weed Biol. Manag. 10:64-72.

16- Kayeke, J., P.K. Sibugal, J.J. Msakyl and  A. Mbwaga. 2007. Green manure and inorganic fertilizer as management strategies for witchweed and upland rice. Afr. Crop Sci. J. 15(4):161–171.

17- Lambers, H., F.S. Chapin and T.L. Pons. 2007. Plant Physiological Ecology. Springer, New York.

18- Ma, Y.Q., S.Q. Dong, H. Wu, J.F. Shui and Z.Q. Hao. 2012. Stimulatory effects of wheat (Triticum aestivum L.) on seed germination of (Orobanche minor). Allelopathy J. 30(2):247-258.

19- Mohammadi, G.R. 2010. Weed control in irrigated corn by hairy vetch interseeded at different rates and times. Weed Biol. Manag. 10:25-32.

20- Nassib, A.M., A.H.A. Hussein and F.M. Reyes. 1984. Effect of variety, chemical control, sowing date and tillage on (Orobanche spp). Infestation and faba bean yield. FABIS Newsletter. 10:11-15.

21- Niemeyer, H.M. 1988. Hydroxamic acids (4-hydroxy-1, 4-benzoxazin-3-ones), defence chemicals in the Gramineae. Phytochem. J. 27:3349-3358.

22- Peterson, J. and A. Rover. 2005. Comparison of sugar beet cropping systems with dead and living mulch using a glyphosate-resistant hybrid. Journal of Agron. Crop Sci. 191:55-63.

23- Regosa, M. and N. Pedrol. 2002. Allelopathy from molecules to ecosystems. Science publishers Inc, NH, USA.

24- Rice, C.P., Y.B. Park, F.D. Adam, A.A. Abdul-baki and J.R. Teasdale. 2005. Hydroxamic acid content and toxicity of rye at selected growth stages. J. Chem. Ecol. 31:1887-1905.

25- Rubiales, D., M. Ferna´ndez-Aparicio and F. Flores. 2009. Recognition of root exudates by seeds of broomrape (Orobanche and Phelipanche) species. Ann. Bot. 103:423–431.

26- Vaughan, J.D. and G.K. Evanylo. 1998. Corn response to cover crop species, spring desiccation time and residue management. Agron. J. 90:536-544.

27- Weston, L.A. 1996. Utilization of allelopathy for weed management in agroecosystems. Agron J. 88:860-866.

28- Wyenandt, C.A., M. Riedel and L. Rhodes. 2003. Assessing and integrated disease management strategy for processing tomatoes in Ohaio. www.ohioline.osu.edu/~vegnet/tomcats/andyres.htm.

29- Yenish, J.P., A.D. Worsham and W.S. Chilton. 1995. Disappearance of DIBOA glucoside, DIBOA and BOA from rye cover crop residue. Weed Sci. 43:18- 21.

30- Zasada, I.A., H.M. Linker, and H.D. Coble. 1997. Initial weed densities affect no-tillage weed management with a rye (Secale cereale) cover crop. Weed Technol. 11:473-477.

31- Zotarelli, L., L. Avila, J.M.S. Scholberg and B.J.R. Alves. 2009. Benefits of vetch and rye cover crops to sweet corn under no-tillage. Agron. J. 101:252-260.