حافظه کاری و بهره هوشی:آیا دانش آموزان دوزبانه عملکرد بهتری از همتایان یک زبانه دارند

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 5، دوره 6، شماره 28، مهر 1390، صفحه 99-120   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

زینب زحمتکش¹؛ داوود حسینی نسب²؛ ابوطالب سعادتی شامیر³

¹کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی

²استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

³استادیار دانشگاه بجنورد

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه و تعیین تفاوت حافظه کاری و هوش
در دانشآموزان دختریک زبانه و دو زبانه انجام شد. روش: نمونهای متشکل از 366
دانشآموز دختر مقطع متوسطه با استفاده از روش نمونهگیری چندمرحله ای، انتخاب
شدند. برای سنجش حافظه کاری از آزمون شاخص پردازش اطلاعات ))(IPIو برای
سنجش بهره هوشی از ماتریسهای پیش رونده ریون استفاده شد. در این پژوهش با
استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tگروههای مستقل، رابطه و تفاوت
حافظه کاری و هوش در دانشآموزان یک زبانه و دو زبانه بدست آمد و نرمال بودن
دادهها نیز با استفاده از آزمون کولموگراف اسپیرنوف مورد تایید قرار گرفت. یافتهها
: نتایج بدست آمده نشان دادکه هر چند میانگین دانشآموزان دو زبانه در نمرات بهره
هوشی بالاتر از نمونههای یک زبانهها بود، اما بین این دو گروه در نمرات بهره
هوشی تفاوت معناداری مشاهده نشد. با این حال، تفاوت بین حافظه کاری در بین
نمونههای یک زبانه و دو زبانه به نفع دوزبانهها معنادار بود. نتیجهگیری: هر چند
دانشآموزان دو زبانه به دلیل تجربهها و ذخایر بیشتر و گستردهتر زبانی در حوزه
ساختاری، آوایی و معنایی و انعطافپذیری زبانی، عملکرد بهتر و معناداری نسبت به  همتایان یک زبانه در تکالیف حافظه کاری دارند؛ اما این برتری را در نمره بهره
هوشی، به دلیل کم بودن وزن متغیر زبان در مقایسه با سایر متغیرهای تاثیرگذار و
عوامل دیگری که بحث خواهند شد، نمیتوانند حفظ کنند.

کلیدواژه‌ها

حافظه کاری؛ بهره هوشی؛ دوزبانه؛ یک زبانه

مراجع