اثرهای آللوپاتیک علف هرز ازمک (Cardaria draba L.) بر جوانه‌زنی ذرت خوشه‌ای (Sorghum bicolor L.)

بوم شناسی علف‌های هرز

مقاله 6، دوره 1، شماره 2، اسفند 1392، صفحه 131-138   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سید جلیل موسوی¹؛ محسن موسوی نیک²؛ علیرضا فتحی^{* 3}؛ شهرام ترابیان³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند

²استادیار دانشکده کشاوری دانشگاه بیرجند

³دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

جهت بررسی تأثیر عصاره آبی اندام‌های مختلف علف هرز ازمک (Cardaria draba L.) بر جوانه‌زنی ذرت خوشه‌ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل عصاره آبی اندام‌های ریشه، ساقه، برگ و مخلوط ازمک با غلظت‌های صفر، 10، 20، 40 و 80 درصد حجمی بود. با توجه به نتایج بدست آمده اثر عصاره بافت‌های مختلف بر درصد جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه در سطح احتمال 5 درصد، و بر سرعت جوانه‌زنی و تعداد ریشه فرعی در سطح احتمال یک درصد، معنی‌دار بوده است. اثر غلظت عصاره ازمک، بر کلیه صفات اندازه‌گیری شده، در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. در واقع اندام‌ها و غلظت‌های علف هرز ازمک تأثیر بازدارندگی قابل توجهی بر جوانه‌زنی بذور ذرت خوشه‌ای داشتند. برگ ازمک موجب کاهش قابل ملاحظه‌ای در اکثر شاخص‌های مورد بررسی شد. نتایج مشابهی نیز در غلظت 80 درصد حجمی مشاهده شد. به طوری که بیشترین درصد کاهش جوانه‌زنی بذور ذرت خوشه‌ای (5/22 درصد) مربوط به این تیمار بود.

کلیدواژه‌ها

آللوپاتی؛ برگ؛ ریشه؛ ساقه؛ عصاره آبی؛ غلظت

مراجع

 

1- Adair, E.C. 1999. Allelopathic inhibition of the nitrogen cycle by monoterpens. Colorado State University, Fort collins. Colorado. 257pp.

2- Bais, H.P., T.S. Walker, R. Frank, A. Stermitz, F. Ruth, A. Hufbouer and J.M. Vivance. 2002. Enantiomeric-Dependent phytotoxic and antimicrobial activity of (±) catechin: A rhizosecreted racemic mixture from spotted knapweed. Plant physiol. 128: 1173-1179.

3- Bowden, B.A. and G. Friesen. 1967. Competition of wild oat in wheat and flax. Weed Res. 7: 349-359.

4- Bhowmik, P.C. and K.M. Inderjit. 2003. Challenges and opportunities in implementing allelopathy for natural weed management. Crop Prot. 22: 661-671.

5- Colpas, F.T., E.O. Ohno, J.D. Rodrigues and J.D.D.S Pass. 2003. Effects of some phenolic compounds on soybean seed germination and on seed- borne fungi. Braz. Arch. Biol. Tech. 46: 248-254.

6- Connik, W.J. 1982. Identification of volatile allelochemicals from Amaranthus palmeris. J. Chem. Ecology. 13:463-472.

7- De Neergard, A. and J. Porter. 2000. Allelopathy. http://www. kursus.kvl.dk /shares/ea/ 03Projects/ 32gamle /Project% 20files/ alleopathy.

8- El-Khatib, A.A., A.K. Hegazy and H.K. Gala. 2004. Does allelopathy have a role in the ecology of Chenopodium murale? Ann. Bot. Fennici. 41: 37-45.

9- El-Khawas, S.A. and M.M. Shehala. 2005. The allelopathic potentialities of Acacia nilotica and Eucalyptus prostrate on monocot (Zea mays L.) and dicot (Phaseolus vulgaris L.) plants. Biotechnol. 4: 23-34.

10- Jefferson, L.V. and M. Pennacchio. 2003. Allelopathic effect of foliage extracts form from four Chenopodiaceae species on seed germination. J. Arid Environ. 55: 275-285.

11- Kiemnec, G.L. and M.L. Mcinnis. 2002. White top (Cardaria draba) Root Extract Reduce Germination and Root Growth of five Plant Species. Weed Tech. 16: 231-234.

12- MC Collum, S. 2002. Allelopathy: A review. Shiloh MC Collum. Colorado State University.

13- Narval, S.S. 1999. Alleopathy in crop production. Scientific publishers, Jodthpur, India.

14- Rice, E.L. 1974. Allelopathy. Academic Press, New York. 353pp.

15- Uremis, I., M. Arsalan and A. Uludag. 2005. Allelopathic effect of some brassica species on germination and growth of cutleaf ground-cherry (physlis angulata L.). J. Biol. Sci. 5:661-665.