مقایسه‌ی دانش‌آموزان پسر سال اوّل دبیرستانی دارای سبک‌های پرورش مختلف (آزادگذاری، آمرانه، و اقتدارمنطقی) از لحاظ سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی در شهر اهواز

زن و مطالعات خانواده

مقاله 4، دوره 7، شماره 23، خرداد 1393، صفحه 59-78   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

عبداله سلطانی^{* 1}؛ علیرضا حاجی یخچالی²؛ منیژه بو اسحاقی³؛ مصطفی صبری³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز

²استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز

³دانشجوی کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسۀ دانش­آموزان پسر سال اوّل دبیرستانی دارای سبک­های پرورش مختلف از لحاظ سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی در شهر اهواز می باشد. جامعۀ آماری این پژوهش تمام دانش­آموزان پسر سال اوّل دبیرستان شهر اهواز بود که در سال تحصیلی 93-1392 به تحصیل اشتغال داشتند. از این جامعۀ آماری، نمونه­ای به تعداد 240 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی چند مرحله­ای انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامۀ شیوه­های پرورش دیانا مریند (1967) و سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی اسکیوینگتون و پوپاندی استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) نشان داد که بین دانش آموزان با سبک­های پرورش متفاوت از لحاظ سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. به علاوه، نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین دانش­آموزان پسر با سبک­های پرورش مختلف از لحاظ سازگاری هیجانی تفاوت معنا­داری وجود دارد (67/8 =F و 000/0=P). همچنین تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین دانش آموزان پسر با سبک­های پرورش مختلف از لحاظ سازگاری اجتماعی تفاوت معنا­داری وجود دارد (929/2 =F و 055/0=P) و در نهایت تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین دانش آموزان پسر با سبک­های پرورش مختلف از لحاظ سازگاری تحصیلی تفاوت معنا­داری موجود است (926/2 =F و 05/0=P).

کلیدواژه‌ها

سبک‌های پرورش؛ سازگاری هیجانی؛ اجتماعی و تحصیلی

مراجع

-   حقیقی، جمال؛ شکرکن، حسین و مژگان، موسوی شوشتری (1381)، بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با سازگاری دانش­آموزان دختر پایه سوم مدارس راهنمایی اهواز. مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره­ی سوم، سال نهم، شماره­های 1و2، صص108-79.

-   حیات­ بخش، لیدا (1391)، نقش میانجی­گری صمیمیت در ارتباط با مهارت­های هیجانی، رضایت و سازگاری زناشویی در مردان متأهل طلا فروش شهر همدان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته­ی مشاوره تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

-   حیدری خواه، راضیه (1390)، مقایسه دانش آموزان دبیرستانی دختر دارای مادران با سبک­های فرزندپروری متفاوت از لحاظ دلبستگی به مادر، خودکارآمدی، احساس تنهایی و عملکرد تحصیلی در شهرستان خرم آباد. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

-   عالی­پور بیرگانی، سیروس (1391)، رابطه شیوه­های فرزندپروری والدین و سازگاری دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله دست آوردهای روان شناختی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره چهارم، شماره2، ص ص 232-213.

-   فلاطونی، فردوس (1391)، رابطه­ی ناگویی عاطفی و هوش هیجانی با سازگاری اجتماعی دانش­آموزان دختر پایه دوم راهنمایی شهر دزفول. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

-   متحدی، علیرضا (1392)، بررسی برخی متغیرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی، و شخصیتی به عنوان پیش­بین­های بروز سرآمدی تحصیلی در دانش­آموزان پایه اول متوسطه شهرستان سبزوار. پایان­نامه­ی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

-   مکتبی، غلامحسین (1387)، تأثیر آموزش هوش هیجانی بر اضطراب اجتماعی، سازگاری اجتماعی و هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان نامه­ی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

-   یوسفی، فریده (1386)، ارتباط سبک فرزندپروری والدین با مهارت­های اجتماعی و جنبه­هایی از خودپنداره دانش­آموزان دبیرستانی. دو ماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، سال چهارم، دوره­ی جدید شماره 22، صص46-37.

 

- Akinsola, E F. (2011), Relationship between parenting style, family type, personality dispositions and Academic Achievement of young people in Nigeria. IfeCenter for Psychological Studies & Services.

- Baumrind, D., & Boray. (1991), Parenting styles and adolescent development. In J. Brooks-Gunn, R. M. Lerner, & A. C. Petersen (Eds.), The encyclopedia on adolescence (pp. 746-758). New York: Garland Publishing.

- Bornstein, M. H., & Zlotnik, D. (2008), Parenting styles and their Effects, national Instiotutes of Health, Bethesda, MD, USA. 35-44.

- Buri, J. R. (1991), Parental Authority Questionnaire. Journal of Personality and Social Assessment, 57, 110- 119.

- Campbell, D.T., & Stanley, J.C. (1963), Experimental and quasi-experimental designs for research on teaching. In N.L. Gage (Ed.), Handbook of research on teaching (pp. 171-246). Chicago: Rand McNally.

- Krejcie, RV., & Morgan, D.W. (1970), Determining sampel siz for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 602-609.

- Parish, T. S., & McCluskey, J. J. (1993), Parenting styles, young adults' self-concepts, and evaluations of parents. School Community Journal, 3, 85-88.

- Pettus, K. R. (2006), The relationship of parental monitoring to community college student adjustment and achievement: Differences by gender, ethnicity, parental education level,and student residence. Unpublished Ph.D. thesis, CarolinaUniversity.

- Reed-victor, E. (2003), Individual differences and early school adjustment: Teacher appraisals of young children with special needs. Early Child Development and Care, 174, 59-79.

- Roeser, R. W., Eccles, J. S., & Sameroff, A. J. (1998), Academic and emotional functioningin early adolescence: Longitudinal relations, patterns, and prediction by experience inmiddle school. Development and Psychopathology, 10, 321-352.

- Sartaj, B., Aslam, N. (2010), Role of Authoritative and Authoritarian Parenting in Home, Health and Emotional Adjustment. Journal of Behavioral Sciences, 20.

- Spear, L. P. (2000), the adolescent brain and age related behavioral manifestations. Neuroscience and Behavioral Reviews, 24, 417-463.

- Steinberg, L. (2001), We Knowsome thing: parent-adolesentrelationshipe in retrospect and prospect. Journal of Research on Adolesence; 11: 1-19.

- Steinberg, L., Lamborn, S., Darling, N., Mounts, N., & Dornbusch, S. M. (1994), Overtime changes inadjustment and competence among adolescents fromauthoritative, authoritarian, indulgent, and neglectfulfamilies. Child Development, 65, 754-770.

- Vig, D., & Joswal, I. J. (2010), Emationaladjastment of parents and quality of parent-teen relationship.Jornal of Studies on Home and community Science, 4, 39-44.

- Zychowski, L. A. (2007), Academic and social predictors of college adjustment among firstyear students: Do high school friendships make a difference? Unpublished Ph. D. Thesis, IndianaUniversity of Pennsylvania.