فلسفۀ امکان اعجاز از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در فرهنگ اسلامی

دو فصلنامه علمی تفسیر متون وحیانی

مقاله 6، دوره 1، شماره 1، خرداد 1396، صفحه 137-156   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مسعود خوشناموند^*

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام

چکیده

پدیده اعجاز یکی از مباحث مطرح در فرهنگ اسلامی است که همواره مورد بحث و بررسی  اندیشمندان علوم قرآنی و به ویژه متکلّمان بوده است. واکاوی این موضوع از دیدگاه اندیشمندان اسلامی، خاصّه متفکّری چون علامه طباطبایی_(ره) به سرانجام رسانندۀ بسیاری از بحث­های تئوریک در زمینه شناخت اعجاز و حل و فصل کنندۀ آن­هاست. با بازخوانی تأملات این متفکّر اسلامی بر فلسفۀ اعجاز، درمی­یابیم که از نظر علامه اگر چه به لحاظ تاریخی، مقطع پیدایش این بحث مشخص نیست، امّا می­دانیم که این بحث اولاً بسیار قدیمی و در حوزه ادیان مطرح شده است و ثانیاً مهم­ترین سؤالات در این زمینه، باز به حوزه امکان اعجاز وابسته می­باشد. این نکته، بحث مذکور را با قانون علیت نیز در ارتباط است. از دیدگاه علامه طباطبایی امکان اعجاز از نظر عقل، علم و قرآن، به عنوان منابع معرفتی، اثبات شده است، ولی چگونگی آن، همچنان با سؤالات فراوان همراه است. ایشان چگونگی اعجاز را از طریق علل نا شناخته­ای برآورد می­نمایند که دست عقل و دانش بشری، برای رسیدن به آن همیشه کوتاه است.

کلیدواژه‌ها

فرهنگ اسلامی؛ امکان اعجاز؛ قانون علّیت و علامه طباطبایی

مراجع