منافع ملی در چشم انداز نظری

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 5، دوره 8، شماره 30، فروردین 1396، صفحه 125-149   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

دکتر جواد صالحی- سید کاظم رضوی مبرقع
منافع ملی در هر کشوری باتوّجه به شرایط سیاست جغرافیایی و تاریخی آن کشور منطبق بر ارزش‌های حیاتی، اصول اساسی و مورد قبول جامعه تبیین می‌شود. از دید مورگنتا، حداقل منافع ملی یک کشور عبارت است از تأمین امنیت و حمایت از هویت فیزیکی (سرزمینی)، سیاسی و فرهنگی کشور در مقابل تهدید و مخاطرات دیگر دولت‌های ملی. منافع ملی عبارت است از مبنا و انگیزه‌ی اصلی رفتار و سیاست. منافع ملی را به کشورها در صحنه‌ی بین‌المللی معنای هدف‌های همیشگی کشور دانست؛ این هدف‌ها به ارزش‌های چهارگانه‌ی زیر اطلاق می‌گردند: الف) امنیت ملی؛ ب) رفاه اقتصادی؛ ج) حفظ و ازدیاد قدرت کشور؛ د) شخصیت.  مفهوم تحلیلی کانونی در نظریه نوواقع‌گرای سیاست خارجی، منافع ملی و امنیت ملی است. به‌ گونه‌ای که نسبت‌این همانی بین منافع ملی و امنیت ملی وجود دارد. با توجه به رویکرد عینی‌گرای نوواقع‌گرایی، منافع ملی در چارچوب امنیت ملی تعیّن‌ می یابد. در واقع می توان گفت که علی رغم تمامی اختلافات درباره ماهیت و شاخصه ها و  چگونگی تحقق منافع ملی چه در دوره کلاسیک و چه در دوره جهانی شدن، محور اصلی سیاست خارجی هر کشور منافع ملی است

کلیدواژه‌ها

منافع ملی؛ واقع گرایان؛ نوواقع گرایان؛ امنیت؛ جهانی شدن

مراجع