تحول هیجانی کودکان درخودمانده بر اساس مدل تحولی تفاوت‌های فردی

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 2، دوره 13، شماره 50، دی 1395، صفحه 133-142   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

کبری اباذری¹؛ مختار ملک‌پور^{* 2}؛ امیر قمرانی³؛ احمد عابدی⁴؛ سالار فرامرزی⁴

¹دانشجوی دکتری روان‌شناسی کودکان با نیازهای خاص دانشگاه اصفهان

²استاد دانشگاه اصفهان

³استادیار دانشگاه اصفهان

⁴دانشیار دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
این پژوهش به منظور شناخت تحول هیجانی کودکان مبتلا به طیف درخودماندگی بر اساس مدل تحولی مبتنی بر تفاوت‌های فردی انجام شد. بدین منظور 30 کودک مبتلا به طیف درخودماندگی از سه مرکز درخودماندگی به شیوه نمونه‌برداری غیرتصادفی و 30 کودک عادی به شیوه تصادفی در تهران انتخاب شدند و در نهایت برای مقایسه تحول هیجانی دو گروه، به مادران آن‌ها پرسشنامه تحول هیجانی کارکردی (گرین‎اسپن، 2001) داده شد. والدین دو گروه از نظر وضعیت اقتصادی، سنی و تحصیلات همتا شدند. یافته‌ها نشان داد تحول هیجانی کودکان عادی و درخودمانده در سنین پایین‌تر (5/3 -0 سالگی) در هر شش مرحله تحول هیجانی یعنی خودنظم‎جویی و علاقه به دنیا، صمیمیت، ارتباط دو­جانبه، ارتباط پیچیده، باورهای هیجانی، تفکر هیجانی و منطقی تفاوت معنادار با یکدیگر دارد، اما در سن کنونی، در چهار مرحله اول تحول هیجانی تفاوت معنادار بین دو گروه مشاهده نشد، فقط در مهارت­های پنجم و ششم، کودکان عادی تحول هیجانی بالاتری از کودکان مبتلا به درخودماندگی داشتند. پایین­تر بودن تحول هیجانی در کودکان مبتلا به درخودماندگی در مراحل پنجم و ششم، ممکن است به دلیل نارسایی پردازش حسی، زبانی و بینایی درخودمانده­ها باشد.

کلیدواژه‌ها

تحول هیجانی؛ مدل تحولی مبتنی بر تفاوت‌های فردی؛ درخودماندگی؛ کودکان

مراجع

احمدی، ا.، صفری، ط.، همتیان، م. و خلیلی، ز. (1390). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی آزمون تشخیصی درخودماندگی (GARS). مجله پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، 1، 104-84.

بهاری، ع.، حسین‎پور، ع. و امیری. ش. (1389). تعامل‌های اجتماعی و رفتاری تکراری کودکان درخودمانده و عقب‌مانده ذهنی آموزش‌پذیر. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 7(25)، 47-34.

لطیفی، ا. (1390). مروری بر مداخله‎های رفتاری در درمان پرخاشگری افراد واجد ناتوانی‎های تحولی.  فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 7 (28)، 398-396.

Adolphs, R., Sears, L., & Piven, J. (2001(. Abnormal processing of social information from faces in autism. Journal ofCognitive Neuroscience, 13, 232-240.

Aldao, A., & Nolen-Hoeksema, S. (2012). The influence of context on the implementation of adaptive emotion regulation strategies. Behavior Research Therapy, 50, 493-501.

American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., TR). Washington, DC: American Psychiatric.

Bal, E., Harden, E., Lamb, D., Van Hecke, A., Denver, J. W., & Porges, S. W. (2010). Emotion recognition in children with autism spectrum disorders: Relations to eye gaze and auto-nomic state. Journal of Autism and Developmental Disorders, 40, 358-370.

Baron-Cohen, S., Wheelwright, S., Skinner, R., Martin, J., & Clubley, E. (2001). The Autism-Spectrum Quotient (AQ): Evidence from Asperger Syndrome/ high-functioning autism, males and females, scientists and mathematicians. Journal of Autism Developmental Disorder, 31, 5-17.

Begeer, S., Koot, H. M., Rieffe, C., Terwogt, M., & Stegge, H. (2008). Emotional competence in children with autism: Diagnostic criteria and empirical evidence. Developmental Review, 28, 336-342.

Bo¨lte, S., & Poustka, F. (2003). The recognition of facial affect in autistic and schizophrenic subjects and their first-degree relatives. Psychological Medicine, 33, 907-915.

Bo¨ lte, S., Feineis-Matthews, S., & Poustka, F. (2008) Brief report: emotional processing in high-functioning autism - physiological reactivity and affective report. Journal of Autism Developmental Disorder, 38,776-781.

Dawson, G., Toth, K., Abbott, R., Osterling, J., Munson, J., Estes, A., & Liaw, J. (2004). Early social attention impairments in autism: social orienting, joint attention, and attention to distress. Developmental Psychology, 40(2), 271-283.

Dunn, J. (2003). Emotional development in early childhood: A social relationship perspective. In R. Davidson, H. H. Goldsmith, & K. Scherer, (Eds.), The handbook of affective science (pp. 332–346). Oxford, UK: Oxford University Press.

Gilliam, J. E. )1995). Gilliam Autism Rating Scale GARS. Austin, TX: Pro-Ed (Firm).

Greenspan, S. I., & Wieder, S. (1997). Developmental patterns and outcomes on infants and children with disorders of relating and communicating: A chart review of 200 cases of children with Autistic Spectrum Diagnoses. Journal of Developmental and Learning Disorders, 1 (1), 87-141. 

Greenspan, S. I., & Wieder, S. (1998). The Child with Spe-cial Needs.Encouraging Intellectual and Emotional Growth. Reading, MA: Perseus Publishing.

Greenspan, S., DeGangi, G., & Wieder, S. (2001). The Functional Emotional Assessment Scale (FEAS): Clinical and Research Applications. Bethesda, MD: Interdisciplinary Council on Developmental and Learning Disorders.

Heery, E. A., Keltner, D., & Capps, L. M. (2003). Making sense of self-conscious emotion: Linking theory of mind and emotion in children with autism. Emotion, 3, 394-400.

Kasari, L. L., Jahromi, L. B., & Gulsrud, A. C. (2012). Emotional development in children with deve-lopmental disabilities. In: J. A. Burack, R. M. Hodapp, G. Iarocci, & E. Zigler,  The Oxford handbook of intellectual disability and development (pp. 239-253). New York: Oxford University Press.

Loveland, K. A. (2005).Social-emotional impairment and self-regulation in autism spectrum disorder. In Nadel, J., & Muir, D. (Eds.), Emotional development: Recent research advance (pp. 365-382). New York: Oxford University Press.

Malta, G., Lassi, E., & Bertelli, M. (2009). Emotional development and adaptive abilities in adults with intellectual disability. A correlation study between the Scheme of Appraisal of Emotional Develop-ment (SAED) and Vineland Adaptive Behavior Scale (VABS). Research in Develop-mental Disabilities 30, 1406-1412.

Palermo, M. T., Pasqualetti, P., Barbati, G., Intelligente, F., & Rossini, P. M. (2006). Recognition of schematic facial displays of emotion in parents of children with autism. Autism, 10, 353-364.

Pereira, C., & Faria, S. (2015).Do you feel what I feel? Emotional development in children with ID. Social and Behavioral Sciences 165, 52-61.

Sappok, T., Budczies, J., Bo lte, S., Dziobek, I., .Dosen, A., & Diefenbacher, A. (2013). Emotional Development in Adults with Autism and Intellectual Disabilities: A Retrospective, Clinical Analysis. A Retrospective, Clinical Analysis. PLoS ONE 8 (9), e74036.

Suzuki, M. (2011). Mental development and autistic behavior in children with pervasive develop-mental disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 5, 1517-1525

Tracy, J. L., Robins, R. W., Schriber, R. A., & Solomon, M. (2011). Is Emotion Recognition Impaired in Individuals with Autism Spectrum Disorders? Journal of Autism and Developmental Disorders, 41, 102-109.