ارزیابی عملکرد رزماری (Rosmarinus officinalis L) با سطوح کود دامی تحت شرایط تنش شوری

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 11، دوره 10، 4(40) زمستان، اسفند 1395، صفحه 959-974   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

عیسی پیری¹؛ عباس هراتی²؛ ابوالفضل توسلی³؛ مهدی بابائیان^{* 4}

¹دانشیارگروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه پیام نور، مرکز زاهدان، زاهدان، ایران

³استادیارگروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران

⁴استادیارگروه تولیدات گیاهی، مجتمع آموزش عالی شیروان، شیروان، ایران

چکیده

اثر سطوح مختلف کود دامی و تنش شوری بر عملکرد کمّی گیاه دارویی رزماری در آزمایشی ب ه­صورت طرح کرت­ های خرد شده در قالب بلوک ­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه­ ای واقع در شهر زاهدان، در کشت پاییزه در سال 93 -1392 بررسی گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شوری در دو سطح (آبیاری با آب معمولی شهر زاهدان _S1: 1/1 ds/m و آبیاری با آب شور زاهدان S₂: 4/4ds/m) به­ عنوان فاکتور اصلی و مصرف کود دامی در چهار سطح (M₁: بدون مصرف کود، M₂: مصرف 15 تن در هکتار، M₃: مصرف 30 تن در هکتار و M₄:مصرف 45 تن در هکتار کود دامی) به ­عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل نشان داد که تنش شوری در مقایسه با آبیاری با آب معمولی اثر معنی­ داری بر ارتفاع بوته، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، عملکرد اندام هوایی و عملکرد اسانس رزماری نداشت، اما باعث کاهش مقادیر اندازه­ گیری شده برای صفات وزن خشک و تر برگ، نسبت برگ به ساقه، ارتفاع بوته و درصد اسانس شد. مقایسه میانگین­ های سطوح مختلف کود دامی نشان داد که مصرف 45 تن در هکتار کود دامی منجر به افزایش اکثر صفات مورد بررسی در این آزمایش گردید، البته، بین این تیمار با تیمار مصرف 30 تن در هکتار کود دامی تفاوت معنی ­داری وجود نداشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اگرچه آبیاری با آب شرب سبب بهبود برخی صفات رزماری گردید اما تفاوت معنی­ داری بین آبیاری با آب شرب و شور خصوصاً برای صفات عملکرد برگ و عملکرد اسانس مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

تنش شوری؛ رزماری؛ عملکرد کمّی؛ کود آلی

مراجع

Ahmadian, A. 2011. The effect of organic and chemical fertilizers and the remains of them on eco-physiological properties of chamomile (Matricariachamomilla L.) under drought stress. Agriculture Ph.D. thesis. University of Zabol. (In Persian).
Ahmadian, A., A. Ghanbari, and M. Galavi. 2007. The effect of manure on quality quantity and essence chemical index of Cumin. Iranian Agricultural Research. 4 (2): 216-207. (In Persian).
Al-Athar, M. 2012. Effects of priming on basil morphological and physiological characteristics under salt stress. Agronomy Master Thesis, University of Zabol. (In Persian).
Ano, O.A., and J.A. Agwu. 2005. Effect of animal manure on selected soil chemical properties. Journal of Soil Science. 15: 14-19.
Firuzi Airandagany, A. 2014. Effect of sulfur fertilizer on yield and essential oil content of chamomile in drought stress conditions. Agriculture Master Thesis, University of Payam Noor Zahedan. (In Persian).
Hasssnzadeh Ghortapeh, S., A. Ghalavand, M.R. Ahmadi, and K.H. Mirnia. 2002. Effect of chemical fertilizers, organic modulator on quantitative and qualitative characteristics of sunflower varieties in the province of West Azerbaijan. Journal of Gorgan University of Agricultural Sciences. 2: 85-104. (In Persian).
Heidari Sharifabad, H. 2002 a. Plant and drought. Forests and Meadows Research Institute of Iran, Tehran, page 171. (In Persian).
Heidari Sharifabad, H. 2002 b. Plant and salt. Publishing Forests and Meadows Research Institute of Iran, Pages 37-85. (In Persian).
Kafi, M., and A.M. Damghani. 2001. Mechanisms of plant resistance to environmental stresses. University of Mashhad. Pages 48-42. (In Persian).
Khandan, A. 2005. The effect of organic and chemical fertilizers on physical and chemical properties of soil, and Plantago psyllium characters. Soil Science Master Thesis, University of Ferdowsi Mashhad. (In Persian).
Kocheki, A., and M. Teimori. 2011. Effect of irrigation and types of fertilizers on the yield of three medicinal plants: lavender (Lavandula angustifolia), rosemary (Rosemarinus officinalis) and hyssop (Hyssopus officinalis) in Mashhad. Iranian Journal of Field Crops Research. 9(1): 78-87. (In Persian).
Kocheki, A., V. Hosseini, and A. Hashemi Dezful. 2001. Sustainable agriculture. The University of Mashhad Publication. PP: 164. (In Persian).
Omidbeigi, R. 2007. Production and processing of medicinal plants. Volume 1, Fifth Edition, Publication Tarahane Nashr, 283 pages. (In Persian).
Saborbilandi, M. 2005. The effect of different levels of manure on yield of upland cumin Gonabad. Proceedings of the First National Conference Cumin, Islamic Azad University. (In Persian).
Saeidnzhad, A.H., and P. Rezvani Moghadam. 2011. Evaluation of the effect of compost, vermicompost and manure on yield, yield components and the essence percentage of cumin (Cuminum cyminum). Journal of Horticultural Science. 24(2): 148-142.
Sharifi Ashorabady, A. 2000. Effect of soil fertility in agricultural ecosystem. The PhD Thesis of Agriculture, Islamic Azad University, Science and Research, page 252. (In Persian).
Tracey, A.C., A.J. Miller, S.A. Laurie, and R.A. Leigh. 2003. Potassium activities in cell compartments of salt-grown barley leaves. Journal of Experiment Botany. 58(383): 657-661.
Walpola, B.C., and K.K.I.U. Arunakumara. 2010. Effect of salt stress on decomposition of organic matter and nitrogen mineralization in animal manure amended soils. Journal of Agrcultural Science. 5(1): 9 - 18.

Walters, D.T., M.S. Aulakh, and J.W. Doran. 1992. Effect of soil aeration, legume residue and soil texture on transformation of macro and micronutrients in soils. Soil Science. 153: 100–107.