بررسی نگرش زنان باردار نسبت به سزارین و عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با آن

علوم اجتماعی

مقاله 2، دوره 8، شماره 27، اسفند 1393، صفحه 23-48   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید موحد¹؛ صدیقه البرزی²؛ روح الله مظفری³

¹دانشیار بخش جامعه شناسی دانشگاه شیراز

²کارشناس ارشد جمعیت شناسی دانشگاه شیراز

³.

چکیده

انجام عمل سزارین در عین حال که می‌تواند در شرایط بحرانی جان مادر و نوزاد را از مرگ و مشکلات احتمالی نجات دهد، اما بکارگیری نابجای آن عوارض غیرقابل جبرانی دارد. امروزه نرخ سزارین بیشتر از حد قابل قبول آن گزارش می‌شود و با افزایش بی رویه آن در جهان و از جمله ایران مواجه هستیم. با توجه به نقش نگرش در انجام رفتارهای بهداشتی، در این مطالعه به دنبال بررسی نگرش نسبت به سزارین و عوامل مرتبط با آن هستیم. جامعه آماری زنان باردار ساکن شیراز و حجم نمونه با استفاده از جدول لین 600 نفر است. روش نمونه گیری طبقه‌ای چندمرحله‌ای است و با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری و با نرم افزار SPSS و تکنیک‌های رگرسیون، رگرسیون چند متغیره و آزمون T به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. طبق یافته‌های این مطالعه، 12 درصد درصد از زنان باردار دارای نگرش مثبت، 69 درصد درصد دارای نگرش میانه و 19 درصد نیز دارای نگرش منفی نسبت به سزارین بوده و آمار استنباطی حاکی از آن است که فرضیات تحقیق درباره ارتباط سن، سابقه سزارین در فامیل، نوع زایمان قبلی، محل مراقبت‌های بارداری و آگاهی از سزارین با نگرش به سزارین، تأیید شد. رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که متغیرهای نوع زایمان قبلی، محل مراقبت‌های بارداری و آگاهی از سزارین به ترتیب به معادله وارد شدند. با توجه به یافته‌های تحقیق ضروری است تا جهت مقابله با افزایش بی رویه و رسیدن به حد مطلوبی از سزارین نگرش زنان مد نظر قرار گرفته و با اقدامات لازم، شاهد بهبود نگرش به زایمان طبیعی باشیم.

کلیدواژه‌ها

نگرش- سزارین- زایمان- عوامل اجتماعی و فرهنگی

مراجع

1-     احمدی، حبیب. (1381) . روان شنا سی اجتماعی. شیراز: انتشارات مرکز نشر دانشگاه شیراز.

2-     آرام، ش. علامه، ز. زمانی، م. یادگار، ن. (1380). " بررسی فراوانی نسبی روش انتخابی زایمان در زنان مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان." مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، سال چهارم، شماره 7 و 8، بهار و تابستان ، 79-74.

3-     ارجمندی، بانو. فرزین مقدم، سحر. (1386). "بررسی سطح آگاهی زنان باردار نسبت به معایب و مزایای زایمان طبیعی و سزارین در تهران طی شش ماهه اول سال 1384." مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران، دوره چهاردهم، شماره 55.

4-     باقری، اعظم. مسعودی علوی، نگین و عباس زاده، فاطمه. (1391). تعیین عوامل موثر بر انتخاب نوع زایمان توسط زنان باردار در شهرستان کاشان. دو ماهنامه علمی– پژوهشی فیض، دوره شانزدهم، شماره 2، صفحات 153- 146.

5-     حاتمی، حسین. (1383). کتاب جامع بهداشت عمومی. تهران: نشر ارجمند.

6-     خسروی، مریم. آرمات، محمدرضا. خادم، نیره(1387). " شیوع زایمان سزارین و برخی عوامل مرتبط با آن." نشریه دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی، سال شانزدهم، شماره 58.

7-     سادات، زهره. صابری، فرزانه. تائبی، محبوبه و عابدزاده کلهرودی، معصومه. (1391). مقایسه ابعاد کیفیت زندگی پس از زایمان در زایمان‌های طبیعی و سزارین. فصلنامه پایش. سال یازدهم. شماره سوم. صص ٣٨٣-377.

8-     عضدانلو، حمید. (1384). آشنایی با مفاهیم جامعه شناسی. چاپ اول، تهران: نشر غزال.

9-     فرامرزی، م. پاشا، ه. بختیاری، ا. (1380). " بررسی آگاهی و نگرش زنان باردار نسبت به زایمان طبیعی شهر بابل". مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، سال سوم، شماره 4.

10-  فردی آذر، ز. جعفری شیری. (1382). " بررسی عوامل تعیین کننده در نگرش زنان نسبت به زایمان واژینال و سزارین." مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، شماره 59، 69-66.

11-  لالویی، افسانه. کاشانی زاده، نفیسه. تیموری، مجتبی. (1388). " دیدگاه اثربخشی آموزش‌های تحصیلی در انتخاب روش زایمان ترجیحی در کادر درمانی زنان و زایمان ." مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، بهار 88.

12-  محمد بیگی، ابوالفضل. طباطبایی، سید حمید رضا. محمد صالحی، نرگس. یزدانی، مریم. (1387). " تعیین عوامل مؤثر بر انجام روش سزارین در بیمارستان‌های شهر شیراز. " نشریه دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دوره 21، شماره 56، 45-37.

13-  محمدپور اصل، اصغر. رستمی، فاطمه. ترابی، شیوا. (1385). "شیوع زایمان سزارین و عوامل دموگرافیک مرتبط با آن در شهر تبریز." مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دوره 28، شماره سوم.

14-  محمدی تبار، شفیقه. رهنما، پروین. حیدری و همکاران. (1391). عوامل مؤثر در انتخاب روش زایمان در زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان‌های شهر تهران. فصلنامه اخلاق پزشکی. سال ششم، شماره بیست و یک.

15-  مرادیان، ص. (1383). " بررسی انتخاب روش زایمان و علل آن از دیدگاه بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی سمنان." مجله زنان،مامایی و نازایی، دوره هفتم، شماره دوم.

16-  مظلومی، سعید. (1383). جامعه شناسی و بهداشت عمومی، چاپ اول، تهران: نشر بهینه.

17-  نگاهبان، طیبه. (1385). "روش ارجح زایمان و عوامل موثر بر آن از دیدگاه زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی و کلینیکهای خصوصی شهر رفسنجان." مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دوره پنجم، شماره سوم.

18-  نیکپور ،مریم. عابدیان، زهرا. مخبر، نغمه و همکاران. (1391). ارتباط نوع زایمان با افسردگی پس از زایمان. مجله اصول بهداشت روانی، سال 14، ص 53-46.

19-  Agelton, P. (2003).Theories of Nursing. Tabari R, Tehran, Boshra.

20-  Amu O, rajendran SI, Boloji I. Maternal choice alone should not determine method of delivery. British Medical journal 1998; 317: 466-70.

21-  Bandura, A. (2001). social cognitive theory: An agentive perspective Review

22-  of psychology,52, 1-26.

23-  Bandura, A. Cervone, D. (1986). Diffrentional engagement of self- reactive

24-  influences in cognitive motivation. Organizational Behaviour and Human

25-  Decision Processes

26-  Chong, E.S., Mongelli, M."Attitudes of Singapore women toward cesarean and vajinal deliveries". Int J Gynecol obstet. 2003.. 80(2): 189-194.

27-  Dechemey AH, Nathan L. Current diagnosis and treatment obstetrics and gynecology. New York: McGraw- Hill. 2002.

28-  Graham, W., Handly, V., Cheyne, A.L., Gurney, E."An investigation of women involvement in the decision to delivery by cesarean delivery." Obstetrics & Gynecology. 1999.(104). 335- 341.

29-  Jackson nv, rvine lm. The influence of maternal request in the elective caesarean selection rate. J of Obst & Gyn 1998; 1(8): 115-19.

30-  Lest, J. (2003). General health and human ecology. Azari S. Et All. Tehran.

31-  Nasle Farda

32-  -Lin, N. (1976).Foundation of Social Research. New York: Mc Grawwhill.

33-  Maiman, L.A. becker, M.H. (1974)." The health belief model; origins and

34-  correlates in psychological theory". Health education monogiphs.Vol.2, No.16, 336-353.

35-  Pintrich, P.R., Schunk, D. H. (2002). Motivation in Education Theory, Research and Application. Merrill, Prentice-Hall.

36-  Quadros LGA. Brazilian obstetetricians are pressured to perform caesarean sections. British medical journal 2000; 320: 1073-4.

37-  Subtile p, Ufour VP. Consequences maternal de la ceasarean par rapport a la voi basses. J gynecol obstet boil reprod 2000: 20: 10-6.

38-  Villar j. ceasarean delivery rates and pregnancy outcomes: the 2005 WHO global survey on maternal and prenatal health in latin America. Lancet; 2006. 367(9525): 1819-20.

39-  -world health organization. Appropriate technology for birth. Lancet 1985; 45: 436-7