بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی مؤثر بر شیوه‌های کارآمدی ترک اعتیاد در شهر اصفهان

علوم اجتماعی

مقاله 8، دوره 8، شماره 27، اسفند 1393، صفحه 179-194   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابراهیم انصاری¹؛ جواد یحیایی²؛ سولماز سیفی³

¹استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

²کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان

³کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

چکیده

 اعتیاد به مواد مخدر که بارزترین و مهمترین عارضه منفی ناشی از سوءمصرف و سوءاستفاده تریاک به عنوان ماده اولیه بوده ترک و درمان دایمی آن موضوعی است که سال‌ها ذهن بشر را به خود معطوف کرده است. در این پژوهش به بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی مؤثر بر شیوه‌های کارآمدی ترک اعتیاد پرداخته شده است و اینکه چرا افراد معتاد پس از ترک مواد و با توجه به اینکه از مضرات اعتیاد آگاهند، دوباره به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند؟ برای انجام این پژوهش از پرسشنامه خود ساخته استفاده شد که در دو قسمت به بررسی اطلاعات جمعیت‌شناختی پاسخگویان و سپس دیدگاه افراد درخصوص عوامل مؤثر پرداخته شده است. جامعه‌آماری در این پژوهش معتادان درمان شده در شهر اصفهان هستند که یکسال و بیشتر اعتیاد خود را درمان کرده‌اند. برای برآورد حجم نمونه ازفرمول کوکران استفاده شده که تعداد نمونه 193 نفر برآورد شده است. از بین عوامل اجتماعی، اقتصادی مؤثر بر ترک اعتیاد به بررسی عوامل مشاوره و آموزش، شرکت در کلاس‌های (NA) متشکل از معتادان گمنامی هستند که سال‌هاست درمان شده‌اند و تجربیات خود را در اختیار دیگر افراد معتادی که اعتیاد خود را به تازگی درمان کرده‌اند می‌گذارند. برای انجام عملیات آماری و تجزیه وتحلیل از نرم افزار SPSS و روش‌های آماری آزمون T. Test بین دوگروه آنالیز واریانس یک راهه، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کای اسکور استفاده گردید و در سطح آمار توصیفی به برآورد شاخص‌های میانگین، واریانس، انحراف استاندارد پرداخته شده است. نتایج بدست آمده گویای این است که بین طبقه و پایگاه اجتماعی افراد و دیدگاهشان نسبت به شیوه‌های کارآمدی ترک رابطه معکوس وجود دارد. همچنین هر چقدر افراد به دفعات بیشتری ترک اعتیاد داشته باشند، دیدگاه شان نسبت به ترک پایین تر است. همچنین درآمد نمی‌تواندعاملی برای کارآمدی ترک اعتیاد باشد وافرادی که درآمد پایین‌تری دارند نگاهشان نسبت به ترک مثبت‌تر است. از بین عوامل مؤثر بر ترک عامل اجتماعی 72 درصد بیشترین ارتباط معناداری و اوقات فراغت با 18 درصد کمترین رابطه معنادار را نشان داده است. 

کلیدواژه‌ها

اعتیاد؛ درمان اعتیاد؛ مواد مخدر؛ بازگشت به اعتیاد

مراجع

1- اورنگ، جمیله، (1370). پژوهشی درباره اعتیاد، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

2- ابادینسکی، هووارد. (1383). جامعه شناسی مواد مخدر، ترجمه زکریایی، محمد علی، ستاد مبارزه با مواد مخدر، بی نشر

3- شایسته، سیاوش، (1375). مقایسه شخصی جوانان معتاد به مواد مخدر وجوانان عادی در گروه سنی 14-22 سال در استان اصفهان، دانشگاه تربیت مدرس، مقطع دکتری.

4- عبدی کافیه، (1380). عوامل اعتیاد در میان حاشیه نشین‌ها، دانشکده علوم اجتماعی تهران، مقطع کارشناسی ارشد.

5- کرم‌پور، رضا، (1379). ارزیابی تحقیقات انجام گرفته در خصوص اعتیاد وسوء مصرف مواد مخدر، دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبایی، وشهید بهشتی، ژرفای تربیت، سال دوم، ش 10.

6-کوهن، آلن، (1373). فرهنگ مواد مخدر، ترجمه حسن سید جوادی، تهران، نشر محبی.

7-گیدنز، آنتونی، (1373). جامعه‌شناسی، ترجمه صبوری، منوچهر، تهران، نشرنی.

8- میری آشتیانی، الهام، (1382). مقدمه‌ایی بر آسیب‌شناسی، مسائل اجتماعی در ایران، تهران: فرهنگ گفتمان.

9- ممتاز، فریده، (1383). انحرافات اجتماعی نظریه‌ها و دیدگاها، تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم.

10- مصلحی، زیبنده، (1359). بررسی مشکلات عاطفی جوانان معتاد، دانشگاه مدرس تهران، دانشکده روانشناسی، مقطع کارشناسی ارشد.

11- صالحی، ایرج، (1379). زنجیره‌های اعتیاد، جلد اول، تهران، نشر آوای نور.

11- Mooney, linda A,knox David, schacnt caroline ,(2000), understading social problem,second edition worth ,Thomas learning. us. p. 63

12- Sutherland Edwin H. and cressey Donald R. (1970). U. S. A:J. B. Lipp-incott company

13- Taylor Ian. walton paul young jock. (1973). the New criminology:for a social theory of Deviance, London Routledge kegan paul