سنجش میزان گرایش جوانان ۱۵تا ۳۵ ساله به اعتیاد از نوع الکل (آزمون تجربی نظریه پیوند افتراقی برگس و ایکرز)

علوم اجتماعی

مقاله 6، دوره 8، شماره 26، آذر 1393، صفحه 123-148   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نصرالله پورافکاری¹؛ حوریه بایرامنژاد²؛ حسین رضایی امینلویی³؛ سولماز معیری⁴

¹دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

²مدرس دانشگاه و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور نقده

³دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد واحد دهاقان

⁴دانش‌آموخته مددکاری اجتماعی دانشگاه پیام نور ارومیه

چکیده

الکل با سابقه مصرفی ۸۰۰۰ ساله قدیمی­ترین ماده مصرفی است که هزینه­های هنگفت پزشکی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق تلاش بر این بوده تا علاوه بر سنجش میزان گرایش به الکل در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله شهر ارومیه، متغیرهای تأثیرگذار گرایش به الکل را نیز به مثابه سوالات اساسی مطالعه مورد نظر مد نظر قرار دهد. بر این اساس پس از تعیین چارچوب نظری و ارائه مدل نظری مرکب، از یک نظریه بنام پیوند افتراقی برگس و ایکرز فرضیه‌های تحقیق تعیین گردید. در این مطالعه فرضیات از این قرارند: بین تسلط پذیری در گروه، بین سهل­گیری زیاد والدین، بین ناسازگاری اعضای خانواده، بین اعتیاد والدین با گرایش نوجوانان و جوانان به الکل رابطه وجود دارد. در این مطالعه واحد تحلیل، افراد جوان و نوجوان بوده و سطح تحلیل آن شهر ارومیه است. شیوه نمونه­گیری به صورت تصادفی انجام گرفت و ارومیه به چهار منطقه تقسیم شد. در همین ارتباط با تکنیک پرسشنامه از یک نمونه ۴۱۰ نفری جوانان و نوجوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله­ی شهر ارومیه به جمع­آوری اطلاعات پرداخته شد. از روش پیمایش، تکنیک تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره استفاده گردیده و از تحلیل مسیر نیز برای بررسی آثار مستقیم و غیر مستقیم هریک از متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته بهره گرفته شد. از روش اعتبار محتوا برای سنجش اعتبار مقیاسهای ساخته شده و از آلفای کرونباخ نیز برای نشان دادن پایایی استفاده گردید. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه­ها نشان دادند که بین سهل­گیری والدین، ناسازگاری والدین، تسلط­پذیری درگروه و اعتیاد والدین، با گرایش جوانان و نوجوانان به الکل رابطه­ی معنی­داری وجود دارد. میزان گرایش به الکل ازحد متوسط به بالا نشان داده شد. در نهایت نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد بیشترین میزان هم بستگی بامتغیر وابسته متعلق به متغیرهای سهل­گیری والدین(35%)، اعتیاد والدین(28%)، ناسازگاری والدین(26%)، تسلط­پذیری درگروه(21%) است.

کلیدواژه‌ها

الکل؛ گرایش؛ اعتیاد؛ انحراف اجتماعی؛ جوانان و نوجوانان شهر ارومیه؛ بزهکاری

مراجع