مطالعه تطبیقی خسارت عدم‌النفع در فقه امامیه و قوانین ایران و کنوانسیون 1980 وین

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 1، دوره 9، شماره 32، شهریور 1392، صفحه 11-26   

نویسندگان

حسین احمری^{* 1}؛ پرویز ذکائیان²

¹واحد مشهد

²واحد چالوس

چکیده

ضرری که بر فرد وارد می‌شود ممکن است مادی یا معنوی باشد. ضرر مادی خود بر دو نوع است. الف: از دست رفتن مال موجود ب: تفویت منفعت که همان عدم‌النفع است و در اصطلاح به معنای ممانعت از وجود پیدا کردن نفعی است که مقتضی آن حاصل شده ‌باشد. پیرامون خسارت عدم‌النفع بین فقها و حقوق دانان آرای متفاوتی به چشم می‌خورد، حتی این اختلاف در تبصره 2 ماده 515 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و ماده 9 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری نیز وجود دارد تا جایی که موجب برداشت‌های مختلف بین حقوقدانان مبنی بر نسخ ماده 9 توسط ماده 15 شده است. ولی واقعیت این است که تبصره 2 ماده 515 نافی عدم‌النفع محتمل است، نه مسلم و قطعی. ماده 74 کنوانسیون 1980 وین خسارت عدم‌النفع مسلم را به طور صریح قابل مطالبه می‌داند.

کلیدواژه‌ها

کنوانسیون؛ مال؛ ضرر؛ عدم‌النفع؛ قاعده لاضرر؛ قاعده تسبیب