نقد و تحلیل «شرط مخالف کتاب و سنت» و آثار آن بر عقود

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 3، دوره 12، شماره 43، اردیبهشت 1395، صفحه 51-74   

نویسندگان

عباس تقوایی^{* 1}؛ محمدحسن حائری²؛ معصومه خداشناس¹

¹واحد لاهیجان

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

   بحث از شرط و جایگاه آن در عقود کماکان جایگاه سنتی خود را در مباحث فقهی حفظ نموده، جایگاه ویژه ای نیز در مباحث فقهی و حقوقی جدید یافته است. تحلیل این جایگاه منوط به آشنایی دقیق با مفهوم واژه شرط از لحاظ لغوی، عرفی، اصولی، فقهی و حقوقی و بررسی رابطه شرط و عقد و اصل صحت شرط می باشد، ضمن آنکه برای پرداختن به «شروط مخالف کتاب و سنت» لازم است به عنوان مقدمه با ملاک و ضابطه صحت و عدم صحت شرط و تقسیمات ناشی از آن که جایگاه بحث از «شرط مخالف کتاب و سنت» را مشخص می‎‎سازد، نیز آشنا شویم. بعد از مقدمات مذکور، پرداختن به مستندات و ادلّه مربوط به «شروط مخالف کتاب و سنت» و معنای این قسم خاص از شروط و سپس آثار مترتب بر این شروط برای جمع­بندی مطالب و بیان دیدگاه­های حقوقی ناشی از تراث فقهی ما و نگاه قانون به این موضوع ضروری می‎نماید که در این مقاله با تحلیل مسائل مذکور به بررسی این موضوع مهم پرداخته شده است. 

کلیدواژه‌ها

شرط؛ عقود؛ اصاله الصحه؛ شرط مخالف کتاب و سنت؛ ادله شروط