ضمانت اجرای نقض تعهدات قراردادی به زیان اشخاص ثالث

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 4، دوره 12، شماره 45، آذر 1395، صفحه 71-88   

نویسندگان

رضا فتوحی زاد^* ؛ سید محمد مهدی قبولی؛ سعید محسنی

مشهد

چکیده

با توجه به اصل اثر نسبی قرارداد و این که قرارداد اثباتاً یا نفیاً، حق یا تعهدی را نسبت به اشخاص ثالث جز در موارد استثنایی ایجاد نمی‌کند، این سؤال مطرح است که اگر نقض تعهد ناشی از قرارداد، زمینه‌ساز ورود زیان به اشخاص ثالث گردد، ایشان برای جلوگیری از بروز خسارت و یا مطالبه‌ی جبران خسارت به چه اقدام یا اقداماتی می‌توانند مبادرت نمایند؟ این جستار پس از بررسی فروض مختلف مسأله در این خصوص، به این نتیجه دست یافته است که در مواردی که تنها راه جلوگیری از ورود خسارت به اشخاص ثالث، الزام متعهد به اجرای قرارداد باشد، استفاده‌ی از این راه‌حل توسط ثالث با منعی روبرو نیست. به علاوه در صورت ورود زیان به ثالث، وی می‌تواند در صورت وجود شرایط لازم، از قواعدی چون غرور و تسبیب برای مطالبه‌ی خسارت از متعهد بهره گیرد.

کلیدواژه‌ها

نقض تعهد قراردادی؛ شخص ثالث؛ مسؤولیت مدنی؛ الزام به اجرای تعهد