تنوع گونه های مورچه در دو منطقه ی استپی و بیابانی دامغان

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 2، دوره 1، شماره 2، بهمن 1387   

نویسندگان

ویدا حجتی¹؛ امید پاک نیا²؛ حاجی قلی کمی²؛ محمدصفا گل محمدی³

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

²عضو هیأت علمی دانشگاه گلستان

³دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

چکیده

مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 مورچه از طریق تله های گودالی (pitfall) در دو ناحیه استپی و بیابانی و در طی بهار 1385 جمع آوری نمودیم. در مجموع 23 گونه مورچه از 12 جنس متعلق به سه زیرخانواده شناسایی نمودیم. 14 گونه از ناحیه استپی و 12 گونه از نواحی بیابانی جمع آوری نمودیم. تنوع گونه ای مشاهده شده، تنوع گونه ای تخمین زده شده، شاخص تنوع آلفا و شاخص تنوع شانون در استپ بالاتر بود در حالی که شاخص تنوع سیمپسون در ناحیه بیابانی بیشتر از ناحیه استپی بود. بارش باران و تولیدات گیاهی در ناحیه استپی بالاتر از ناحیه بیابانی است که می توانند دلایل اصلی تنوع بالای گونه ای و شاخص های آلفا و شانون در ناحیه استپی باشند. شاخص سیمپسون در ناحیه بیابانی بالاتر بود زیرا در بیابان گونه های بیشتر با فراوانی بالاتری وجود داشتند. Cataglyphis nodusرایجترین گونه در ناحیه استپی و Monomorium kusenzoviرایجترین گونه در ناحیه بیابانی هستند.

کلیدواژه‌ها

تنوع گونه ای؛ مورچه ها؛ استپ؛ بیابان؛ دامغان