مطالعه بافت شناسی و ریخت شناسی دستگاه ادراری تناسلی جنس نردرسمندر Paradactylodon gorganensis ( دوزیستان دمدار ، سمندرهای آسیایی )

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، بهمن 1387   

نویسندگان

نعیمه رضاپور¹؛ میترا حیدری نصرآبادی²؛ حاجی قلی کمی³

¹کارشناس ارشد زیست شناسی تکوینی

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

³استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

سمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس از خانواده سمندرهای آسیایی و یک گونه منحصر به فرد و بومی ایران می باشد و بعنوان یک گونه در حال انقراض در لیست قرمز IUCNقرار گرفته است. بررسی حاضر به تشریح ساختمان، بافت شناسی و مورفولوژی دستگاه ادراری _ تناسلی این سمندر می پردازد بدین منظور تعداد 16 عدد از این سمندر از تنها زیستگاه آن در غار شیر آباد در نزدیکی خان ببین و 70 کیلومتری شرق گرگان (Nَ57 36 و Eَ01 و55) ) در شرق سلسله جبال البرز در استان گلستان ایران صید و به آزمایشگاه منتقل گردید . نمونه ها به منظور مطالعات مورفومتری مدتی در شرایط آزمایشگاه و در یخچال نگهداری شدند پس از اندازه گیری های بیومتریک ، کالبد شکافی نمونه ها صورت گرفت و اندام های ادراری_ تناسلی جانور توسط فیکساتیو بوئن تثبیت شده جهت مطالعات بافتی آماده گردیدند . بررسی های بافتی نشان داد که بیضه های این سمندر مانند سایر گونه های خانواده هاینوبیده استوانه ای است و از نوع لوبوله کامل(آمپولا) بوده و اسپرماتوژنز الگوی کیستی دارد, بیضه ها در طرفین بدن توسط پرده صفاق به ستون فقرات و کلیه ها مرتبط است کلیه ها نیز کشیده و چسبیده به ستون فقرات می باشد و دو شکلی آشکار جنسی به لحاظ ظاهر بین دو جنس وجود ندارد درحالیکه در سایرسمندرها کلیه ها به طور آشکاری کوتاه تر است و نرها در ناحیه ی شکمی باریکترند . اجسام چربی نیز به صورت رها شده در محفظه ی سلوم قراردارد..میانگین طول بیضه های فعال به لحاظ جنسی 76/32 mm و عرض آن 77/4 mmو میانگین طول بیضه غیرفعال 98/17mmوعرض آن 64/1mm می باشد.

کلیدواژه‌ها

سمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس؛ دستگاه ادراری_ تناسلی؛ مورفولوژی؛ بافت شناسی