بررسی بیوسیستماتیک لاک پشت مهمیزدار ( Testudo graeca) در شمال غرب ایران

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 8، دوره 3، شماره 1، آبان 1389   

نویسنده

نسیم هزاوه

دانشگاه ایروان، گروه زیست‌شناسی، ایروان، ارمنستان

چکیده

به منظور مطالعه تنوع جمعیت های Testudo graecaدر شمال غرب ایران، تعداد 30 نمونه لاک پشت ماده بالغ از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا اردیبهشت 1389 جمع آوری گردید. رفتارهای زیستی نیز بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در سه جمعیت مذکور اندازه گیری شد. تجزیه مؤلفه های اصلی (PCA) منجر به استخراج سه مؤلفه معنی دار شد که به ترتیب 80.32% ، 4.38% و 3.22% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس مؤلفه ها نشان داد که جمعیت ها در استان های مورد مطالعه نزدیک به هم واقع شده اند. تحلیل ممیزی (DFA)نیز منجر به استخراج دو تابع معنی دار شد که به ترتیب 53.6% و 46.4% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس تابع اول و دوم نشان می دهد که جمعیت ها کاملاً از هم جدا شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیز جمعیت ها را در خوشه ای واحد دسته بندی کرده است، ولی یکی از نمونه های آذربایجان غربی در خوشه ای جداگانه واقع شده است به طوری که می توان آن را به عنوان یک فرم جدید در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

مورفولوژی؛ Testudo graeca؛ آذربایجان شرقی؛ آذربایجان غربی؛ زنجان